نعیم نوربخش– سیاست قرنطینه و خانه‌نشینی پس از ظهور ویروس کووید۱۹ به موهبتی برای تولیدکنندگان محتوا تبدیل شد. مردم زمان بیشتری را در منزل سپری کردند و فرصت بیشتری نیز یافتند تا به رصد محتوای تصویری و خبری در فضای مجازی بپردازند. صنعت پادکست‌سازی از این رشد بی‌بهره نماند و با جذب مخاطبان بیشتر، درآمد تبلیغاتی کلانی به جیب زد. تنها در ایالات متحده درآمدهای تبلیغاتی در این بخش از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ با رشد بیش از دو برابری به ۱.۵ میلیارد دلار رسید. در همین زمان تعداد شنوندگان پادکست‌ها نیز در سرتاسر دنیا با ۴۰ درصد رشد، بالغ بر ۳۸۴ میلیون نفر شد.
بلومبرگ به تازگی اعلام کرد که بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ تعداد پادکست‌ها نسبت به درآمدهای تبلیغاتی، نرخ رشد بسیار بالاتری را تجربه کرده و تنها در پلتفرم اسپاتیفای از ۴۵۰۰۰۰ مورد به ۲.۹ میلیون پادکست در پایان سال ۲۰۲۱ رسیده است. بنابراین در حالی که کیک درآمد تبلیغاتی بزرگ‌تر شده است، تعداد کسانی که به سهمی از این کیک چشم دوخته‌اند نیز افزایش چشمگیری داشته است. در آمریکا درآمد متوسط برای هر پادکست از محل تبلیغات در سال ۲۰۱۹ حدود ۱.۵ میلیون دلار بود که این رقم در سال ۲۰۲۱ به ۵۰۰ هزار دلار کاهش یافت. اما این ارقام نیز می‌توانند گمراه‌کننده باشند. بیشتر دلارهای تبلیغاتی نصیب پادکست‌های محبوب و نام‌آشنا شده است. میلیون‌ها پادکست درآمدی ناچیز یا تقریبا صفر داشته‌اند و با انفجار تعداد پادکست‌ها، یافتن یک برنامه دلخواه نیز به شکلی تصاعدی دشوارتر شده است.
دلیل این موضوع برمی‌گردد به این که پلتفرم‌هایی مانند آمازون و اسپاتیفای، سیاست‌های خاصی را در پیش گرفته‌اند. اسپاتیفای بیش از یک میلیارد دلار خرج پادکست‌ها و تملک شرکت‌هایی مانند Gimlet Media و Ringer کرده است و همچنین با ستاره‌هایی مانند «جو روگان» و «کیم کارداشیان» قرارداد منعقد کرده است. به این ترتیب اسپاتیفای تلاش دارد از وابستگی خود به بخش موسیقی بکاهد زیرا در این بخش ناچار است سه‌چهارم درآمدِ به دست‌آمده را به جیب کمپانی‌های ضبط‌کننده بریزد تا امتیاز پخش آهنگ‌ها را به دست بیاورد. اما هزینه تولید یک پادکست با افزایش شنوندگان آن، تغییری نمی‌کند و از دو محل برای اسپاتیفای پول‌سازی می‌کند: مشترکان و تبلیغات.
روی دیگر سکه این است که رقبای دیگر تلاش می‌کنند جایگاه محتوای تولیدی خود را در پلتفرم‌هایی مانند آمازون و اسپاتیفای بهبود ببخشند. مخاطرات این صنعت برای پادکست‌سازهای مستقل این است که پلتفرم‌ها به تقلید از روش کار شبکه‌های اجتماعی روی آورده‌اند. حدود یک دهه پیش، فیسبوک به تشویق برندها و چهره‌های عمومی می‌پرداخت تا صفحه خود را روی این پلتفرم راه‌اندازی کنند و به آنها وعده می‌داد که به حجم گسترده‌ای از مخاطبان دست خواهند یافت. سپس نوع خاصی از الگوریتم را به کار می‌بست که در نتیجه آن، مخاطبان و تعقیب‌کنندگان تنها در صورتی پست‌های آنها را می‌دیدند که صاحبان صفحات، مبلغی برای تبیلغ و دیده‌شدن به فیسبوک پرداخته باشند. اگر پلتفرم‌های پادکستی نیز این راهبرد را در پیش بگیرند، برنامه‌سازان تازه‌وارد در یافتن مخاطب با کار دشواری مواجه خواهند شد. اسپاتیفای از هم‌اکنون روش مشابهی در بخش موسیقی به کار گرفته است و هنرمندان را وادار می‌کند برای بهتر دیده شدن، هزینه بپردازند. پیش‌بینی می‌شود درآمدهای تبلیغاتی در صنعت پادکست‌سازی تا سال ۲۰۲۴ به ۴.۳ میلیارد دلار افزایش بیابد. هرچند اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، تنها برنامه‌سازان ولخرج و محبوب قادر خواهند بود که سهم چشمگیری از این کیک را نصیب خود کنند.
منبع: روزنامه نقش اقتصاد
