بادبان – سپیده کلارستاقی – خبرنگاری از جمله مشاغلی است که از دور بسیار هیجان‌انگیز و پرجذبه به نظر می‌رسد اما این مهم تنها در برخی موارد صدق می‌کند و همچون دو روی سکه است که گاه بسیار ملال‌آور و گاه بسیار مخاطره‌انگیز می‌تواند باشد. به هر روی خبرنگاران و روزنامه‌نگاران در دنیای پر تنش امروزی، نقش مهمی در روشن‌سازی افکار عمومی دارند و از این منظر، حرفه‌شان مورد ستایش جامعه قرار می‌گیرد. رسانه بادبان در ادامه نگاهی دارد به برترین فیلم‌های قرن بیستم که درباره خبرنگاران و رسانه‌ها ساخته شده‌اند و گاهی به جنبه‌های تاریک رسانه‌ها نیز پرداخته‌اند.
۱- همشهری کین (Citizen Kane)
کارگردان: اورسن ولز
سال انتشار: ۱۹۴۱
فیلم «همشهری کین» بی‌شک یکی از بهترین و الهام‌بخش‌ترین فیلم‌های تمام دوران است و درباره ماجرای زندگی پیچیده روزنامه‌نگار بزرگ چارلز فاستر کین (اورسن ولز) است که به‌عنوان آخرین کلمه پیش از مرگ واژه «غنچه رز» را به زبان می‌آورد و جمعی خبرنگار به دنبال کشف مفهوم این عبارت به راه میفتند. شخصیت کین از «ویلیام راندولف هرست» الهام گرفته‌شده است البته به هیچ‌کدام از مقالاتش در فیلم اشاره‌ای نمی‌شود. «همشهری کین» ماجرا سلطه قدرت و ثروت بر صنعت روزنامه‌نگاری است که کین را از فردی ایده‌آلیست به روزنامه‌نگار مجله‌های زرد تبدیل می‌کند که با غلو کردن ماجراهای احساسی به دنبال فروش بیشتر و کسب قدرت و ثروت است. این فیلم همچنین روایت برگشتن انسان‌ها به دنیای معنوی کودکانه‌شان و پوچی مادیات است. آنچه درباره «همشهری کین» گفته می‌شود، تلاش اورسن ولز برای رسیدن به روش جدیدی از فیلمسازی با شناخت و استفاده و ترکیب فرم‌های مختلفی از فیلمسازی بود. این فیلم در ۹ رشته نامزد جایزه اسکار شد که در نهایت برندهٔ جایزه اسکار بهترین فیلم‌نامه غیراقتباسی برای هرمن جی. منکویتس و اورسن ولز شد. این فیلم به انتخاب بنیاد فیلم آمریکا بهترین فیلم تاریخ سینما اعلام شده است.
۲- شبکه (Network)
کارگردان: سیدنی لومت
سال انتشار: ۱۹۷۶
فیلم «شبکه» یک کمدی-درام به نویسندگی پدی چایفسکی و کارگردانی سیدنی لومت محصول سال ۱۹۷۶ است. داستان این فیلم درباره هاروارد بیل (با بازی پیتر فینچ) مجری یک برنامه تلویزیونی است که پس از اخراج از محل کارش، درحالی‌که در شرایط روحی نابه‌سامانی قرار دارد در برنامه تلویزیونی اعلام می‌کند به‌زودی جلوی دوربین خودکشی می‌کند. در این بین زن فرصت‌طلبی به نام دایانا (فی داناوی) از فرصت استفاده می‌کند و تصمیم می‌گیرد با استفاده از دیوانه‌بازی‌های بیل مخاطبان شبکه را افزایش دهد. «شبکه» فیلمی درباره پیچیدگی روابط انسانی و انحطاط اخلاقیات است که در رشته‌های زیادی نامزد جایزه اسکار شد. «شبکه» نامزد ۹ جایزهٔ اسکار بود که ۴ جایزهٔ را در بخش‌های بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش اول زن، بهترین بازیگر نقش مکمل زن، و بهترین نویسندگی را ازآن خود کرد. گفتنی است «بیاتریس استرایت» برندهٔ جایزهٔ اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن در این فیلم، تنها ۵ دقیقه و دو ثانیه در فیلم حضور داشت که کوتاه‌ترین نقش برنده اسکار بوده است.
۳- همه مردان رئیس‌جمهور (All The President’s Men)
کارگردان: آلن جی پاکولا
سال انتشار: ۱۹۷۶
فیلم «همه مردان رئیس‌جمهور» یکی از قدیمی‌ترین فیلم‌های ژورنالیستی است که استاندارد بسیار بالای آن حتی میان فیلم‌های جدید هم بی‌رقیب است. ماجرای فیلم درباره رسوایی واترگیت و پیگیری‌های دو خبرنگار به نام‌های باب وودوارد (با بازی رابرت ردفورد) و کارل برنشتاین (با بازی داستین هافمن) است که منجر به استعفای نیکسون از سمت ریاست جمهوری می‌شود. در واقع پس از رسوایی واترگیت که دو خبرنگار جوان روزنامه واشینگتن پست در افشای تخلفات انتخاباتی ریاست جمهور وقت آمریکا نقش به سزایی ایفا کردند رابرت ردفورد علاقه‌مند شد فیلمی با محوریت این دو روزنامه‌نگار جوان تهیه کند ماجرایی که در ۱۷ ژوئن ۱۹۷۲ در دوره ریاست جمهوری ریچارد نیکسون از ستاد فرماندهی دموکرات‌ها در واشینگتن با دستگیری پنج سارق با وسائل مدرن استراق سمع آغاز می‌شود. ترکیب وقایع مربوط به صنعت روزنامه و تریلر سیاسی، «همه مردان رئیس‌جمهور» را به یک فیلم کلاسیک پارانوئید تبدیل کرده که حال و هوای آمریکا در دوران واترگیت را به‌خوبی نشان می‌دهد. از دیگر نقاط قوت این فیلم می‌توان به بازی‌های خوب ردفورد و هافمن اشاره کرد. این فیلم در هشت رشته از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردانی نامزد دریافت جایزه اسکار شد و در چهار رشته بهترین بازیگر مرد نقش مکمل (جیسون روباردز)، بهترین طراحی صحنه، بهترین صدا و بهترین فیلم‌نامه اقتباسی (ویلیام گلدمن) جایزه اسکار را به‌دست‌آورد.
۴- اخبار تلویزیون (Broadcast News)
کارگردان: جیمز ال. بروکس
سال انتشار: ۱۹۸۷
فیلم «اخبار تلویزیون» از نخستین فیلم‌هائی است که در سینمای «بدنه» هالیوود به دنیای پُرجاذبه تلویزیون در آمریکا می‌پردازد. این فیلم بر اساس زندگی واقعی یک خبرنگار به نام «سوزان زیرنسکی» است و ماجرای کمدی رمانتیک و درامی را درباره تیم خبری یک شبکه تلویزیونی روایت می‌کند. جین کریگ (با بازی هالی هانتر) در یک شبکه تلویزیونی مشغول به کار است و عاشق مجری تازه‌وارد و بی‌روحی به نام تام گرانیک (ویلیام هرت) می‌شود از سوی دیگر آرون هالتمن (آلبرت بروکس) همکار قدیمی جین نیز به‌طور پنهانی عاشق اوست. «اخبار تلویزیون» نه‌تنها یک کمدی رمانتیک جذاب است بلکه جزئیات جالبی درباره اخلاق و شیوه‌های روزنامه‌نگاری را بیان می‌کند. همچنین مطالعه روانشناسی پیچیده‌ای درباره سه شخصیت اصلی و رویکردشان در زندگی کاری و شخصی را ارائه می‌دهد. نکته جالب انکه کارگردان این اثر از اواخر دهه ۱۹۶۰ تا اوایل دهه ۱۹۸۰ در تلویزیون به‌عنوان نویسنده خبر، مستندساز و کارگردان فعالیت داشته و با نگاهی جامع به نمایش مشکلات آنان در برقراری ارتباط میان حرفه خبرنگاری و روابط شخصی‌شان به عنوان مضمون اصلی کار پرداخته است. «اخبار تلویزیون» یکی از بهترین فیلم‌های سال ۱۹۸۷ است که در چندین رشته از جمله بهترین فیلم و بهترین بازیگری نامزد دریافت جایزه اسکار شد.
۵- نفوذی (The Insider)
کارگردان: مایکل مان
سال انتشار: ۱۹۹۹
اگر به فیلم‌هایی با موضوع خبرنگاران بسیار علاقه‌مندید، پیشنهاد می‌کنیم تماشای این تریلر سیاسی را از دست ندهید. فیلم «نفوذی» یک درام امریکایی است که بر اساس مقاله «مردی که زیاد می‌دانست» و همچنین داستان ساخت یکی از قسمت‌های برنامهٔ گفتگومحور ۶۰ دقیقه از شبکه CBS آمریکا ساخته شده‌است. جفری وایگند (راسل کرو) کارمند ارشد یک کمپانی دخانیات است که با تضمین تهیه‌کننده‌ای به نام برگمن (آل‌پاچینو) برای افشاگری درباره صنعت تنباکو و دخانیات در برنامه تلویزیونی حاضر می‌شود اما قدرت زیاد صنعت دخانیات مانع از پخش برنامه می‌شود. بازی‌های آل‌پاچینو و راسل کرو از بهترین نقش‌آفرینی‌های آنان در طول فعالیت هنری‌شان است. فیلم «نفوذی» بازخوردهای مثبتی در میان منتقدان داشت و به عنوان نمونه، راجر ایبرت منتقد روزنامه شیکاگو سان تایمز به این فیلم، سه و نیم ستاره از چهار ستاره داد و «قدرت آن در جذب، سرگرمی و خشم» را ستود. همچنین کوئنتین تارانتینو، این فیلم را در فهرست ۲۰ فیلم برتر خود قرار داد که پس از ۱۹۹۲ (سال آغاز حرفه او) ساخته شده‌اند.
