بادبان – سپیده کلارستاقی – پروانه اعتمادی، نقاش بنام ایرانی روز اول فروردین ۱۴۰۴ در سن ۷۸ سالگی درگذشت. پروانه اعتمادی (۱۴۰۴-۱۳۲۶) با نزدیک به ۵ دهه حضور در صحنه هنرهای تجسمی، یکی از موفقترین هنرمندان، چه از دیدگاه منتقدان هنری و چه در میان عامه مردم است. سبک و شیوه سهل و ممتنع کار او، چه در دورههای اولیه فعالیت هنریاش – در طبیعت بیجانها و ترمهها و انارها – و چه در دورههای متاخر کار او – یعنی دوره کلاژها و چیدمانهایش – حتی به رغم حضور کمابیش محدودتر او در سالهای اخیر، وی را به هنرمندی مدرن، نوآور و در عین حال شناخته شده میان مردم و مخاطبان گستردهاش بدل کرده است.
با همین شیوه و سبک کار، علاقه و توجهش به خلق زیبایی، توجه به ذوق و سلیقه خاص و عام، تعلق خاطرش به هنر فیگوراتیو، رنگ پردازی متنوع و آفرینش زیبایی از رعایت تناسبات و ریتمهای هوشربا و چشمنواز باعث شده که هر نمایشگاه او به رویدادی قابل اعتنا در عرصه هنر بدل شود.
او هر چند زاده تهران است اما سالهای کودکی اش را در شهر بیرجند (جنوب استان خراسان در حاشیه کویر) زیست. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و در سال ۱۳۴۶ برای ادامه تحصیل به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و در همان سالها، از همان ابتدای فعالیت تالار ایران به این گروه از فعالان عرصه هنرهای تجسمی پیوست و در بیش از ۱۰ نمایشگاه گروهی این نگارخانه (از ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۶) شرکت کرد. اولین نمایشگاه انفرادیاش را هم در همین تالار ایران (قندریز) در سال ۱۳۴۸ بر پا کرد.
او معتقد بود در دنیایی که انسانها سر جای خودشان نیستند و هیچکس آنجایی نیست که باید باشد، کار او نشاندادن این جابهجاییها و خرابکردن و ساختن است. وی شاگردی بهمن محصص را کرده بود، نقاشی نوگرا که تاب تعصب و سنت و عادت را نداشت و خودش هم مثل استادش معتقد بود کار نقاش بازسازی خاطرههای بومی و قومی نیست بلکه این چیزها، این ریشهها و این حالتها در شخصیت و هویت و انتخابهای نقاش است. وی در گفتوگویی با بهمن کیارستمی میگوید: «در جامعهای که فشارهای سیاسی و اقتصادی به آدم میگوید چه کند و چه نکند و باید و نباید را برای آدم تعیین میکنند، در دنیایی که سر گوسفند در یخچال قصابی و طباخیست و آدمها در طبقههای بالای آسمانخراشها دید طبیعی ندارند و زیر پایشان را نمیبینند، کار من هم این است که ماهی را نقاشی کنم که در آب نیست و آدمهایی را در کُلاژهایم بسازم که جابهجا شدهاند».
پروانه اعتمادی همچنین همسر رویین پاکباز تاریخنگار هنر، منتقد و نقاش نوگرای ایرانی است که نقش مهمی را در تبدیل رشته تاریخ هنر به یک زمینه علمی و دانشگاهی در ایران بر عهده داشته است. آثار اعتمادی در موزههای معتبری چون موزه هنرهای معاصر تهران و مرکز ژرژ پمپیدو پاریس نگهداری میشوند. در ادامه تعدادی از تابلوهای وی را به تماشا بنشینید.