بادبان – رزیتا بهزادی* – هیچ وقت در زندگی واقعیتان آدم یونیک داشتهاید؟ که مثلا بفهمید او به استانداردهای درونی شما بسیار نزدیک است؟ کسیکه احساسات نظارهگری چون شما را متاثر از وجنات و سکنات خودش بکند. حالا در ساحت نویسندهاید و این آدم را شناختهاید و پیدا کردهاید.
در جهان داستان، برای اینکه شخصیت، محوری شود بهتر است برایش یک شناسنامه شخصیتی تعبیه کنید. مختصات فیزیکی و رفتاریاش، عادتها و علایق، سوابق حرفهای و پایگاه اجتماعیاش و حتی شجرهنامه خانوادگی او را هم بسازید و مکتوب کنید. بعد خودتان را به او نزدیک کنید. از متعلقین شماست. مشکلاتش در خواب و بیداری و رویا و کابوس هم رهایتان نکند. شادمانی و پیروزمندیاش در قصه، وجد به جانتان بنشاند. انگار هر روز مقابل شما روی صندلی مینشیند و دارید با او مصاحبه میکنید.
تکنیکهای نوشتن کمک میکنند تجسم خلاق در شما متجلی شود. خودتان را جای او بگذارید. فرد یونیک زندگی و این آدم ذهنی شما توامان میتوانند در ابعاد متعدد، قهرمان داستانتان شوند. قهرمانهای بهترین داستانها در ادبیات جهان یک شاخصه مهم داشتند؛ بیشترین وجوه حسی خواننده را برانگیختهاند و احوال انسانیشان را به او منتقل کردهاند. در جان ماندنی شدهاند و نامیرا. تعبیر ما از قهرمان، یعنی بالاترین تحولات احساسات در داستان.
اغلب یک قهرمان برای قصهتان انتخاب کنید. اگر دلتان میخواهد دو تا شخصیت محوری داشته باشید، باید یکی از آنها را برجستهتر نشان بدهید. بگذارید با خواستههای پنهان وارد دنیای داستان شود. فقدانهای عاطفی ومحرومیتها و هیجانهایش را منعکس کنید. داستان با کش و قوسهای درونی یا بیرونی قهرمان شکل میگیرد و او طی این سفر، به دستاوردهایش میرسد. حتی اگر نداند خلاهای درونیاش چیست، میتواند بفهمد که به گمگشتگی مبتلاست یا معنایی را در زندگی از کف داده.
«ادموند دنتیس» را یادتان هست؟ قهرمان داستان زیبای «کنت مونت کریستو». ادموند متمول است، با دنیای بدبینی و سیاهخلقی میانهای ندارد و اما طالب فارغدلیست. آرامش را بین آدمهایی جستوجو میکند که همانها از او ربودهاند.
نویسنده این قهرمان را بدانجا میکشاند که برای دستیابی به عشقهای تازه، تطهیر شود و سخاوتمندی پیشه کند. پس به قهرمان بیش از همه شخصیتها میپردازیم. در فهرستی که از شخصیتهای داستان طراحی کردهایم، قهرمان همیشه بر صدر آن ستون خواهد نشست. باید او را تا پایانبندی داستان چنان هدایت کنیم که تعاملات هیجاناتش را به سامان برساند.
*داستاننویس و مدرس