مسمومیتهای سریالی دانشآموزان در مدارس، دیگر مثل یک ماه پیش در صدر اخبار رسانهها نمیآیند اما این به معنای پایان این حملات نیست. برخی منابع غیررسمی دیروز در توییتر با انتشار ویدیویی از مسمومیت دانشآموزان مدرسهای در نزدیکی وزارت کشور خبر دادند. شاهدان عینی در مدرسهای دیگر در منطقه ۱۵ میگویند که «بویی شیرین شبیه بوی یک شوینده» باعث روانه شدن دانشآموزان به مراکز درمان شد. هفته گذشته هم خبر مسمومیت ۱۷۰ دانشآموز در ۱۲ مدرسه شاهینشهر به گوش رسید. البته فرماندار شهرستان شاهینشهر و میمه، محمدرضا کاظمی طبا در بیانیهای علت مسمومیت دانشآموزان در مدارس این شهرستان را سهلانگاری شرکت گاز اعلام کرد. با وجود اینکه سخنگوی فراجا پیش از این از بازداشت ۱۱۰ نفر در ارتباط با موضوع مسمومیتها خبر داده بود اما از شروع سال جدید تا لحظه تهیه این گزارش خبر مسمومیتهای دیگری از منابع رسمی در نقده، تبریز، قم، اردبیل، کرج، هفتکل خوزستان و شاهینشهر منتشر شده است.
با این همه وزیر بهداشت در هفته جاری در جمع خبرنگاران درباره جمعبندی کلی کمیته که به وزارت کشور اعلام شده، گفت: «بیش از ۹۰ درصد، در بدحالی دانشآموزان، هیچ نوع مسمومیتی دیده نمیشود و هیچ نوع سمی وجود ندارد و مشکلی نیست، بلکه بیشتر ناشی از اضطراب و استرس بوده است. البته در درصد کمی از دانشآموزان نیز شیطنتهایی کرده بودند.» این در حالی است که او در هفته دوم اسفندماه سم بسیار خفیفی را عامل مسمومیت دانشآموزان معرفی کرده بود.
پنج ماه از انتشار اولین خبر مسمومیتدانشآموزان در مدارس میگذرد اما هنوز نه خبری از شناسایی عاملان این حوادث است و نه کسی میداند دقیقاً چه چیزی پای دانشآموزان قربانی این حوادث را به بیمارستانها باز کرده است. در این شرایط مسئولان، مسمومیت دانشآموزان را «بدحالی» و تمارض و شیطنت کودکانه میخوانند. فارس نیز در تکمیل این رویکرد نوشته است که حدود ۸۰ درصد دانشآموزان تمارض کرده و دروغ گفتهاند و ۲۰ درصد هم به خودشان تلقین کردهاند که مسموم شدهاند. این رسانه در رویکردی عجیب معلمان را هم به دلیل تعطیل کردن کلاسها و همراهی با دانشآموزانی که خودشان قربانی بودهاند، متهم کرده و متخلف معرفی کرده است. این در حالی است که پیش از این معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش از ابلاغ دستورالعملی ۲۷ مادهای به مدارس در زمان مواجهه با استشام بوهای نامطبوع و احتمال مسمومیتها خبر داده بود.
وزیر کشور کجاست؟
دیروز در شبکههای مجازی ویدیویی از منابع غیررسمی منتشر و دست به دست شد که از وقوع مسمومیت در یکی از مجتمعهای آموزشی تهران خبر میداد. نکته قابل توجه درباره این ویدیو، مکان وقوع حادثه است. حادثهای که در شبکههای مجازی به عنوان مسمومیت در یکی مدارس تهران معرفی شده، در فاصله ۲ کیلومتری وزارت کشور اتفاق افتاده است. وزیر کشور در هفته دوم اسفندماه پس از چهار ماه تکرار مسمومیتها طی حکمی از سوی رئیس جمهور ماموریت یافت پرونده مسمویتها را پیگیری و درباره آن اطلاعرسانی کند. حالا با شروع دوباره مسمومیتها از آغاز سال جدید، وزارت کشور هنوز واکنشی نداده است. احمد وحیدی روز آغاز ماموریتش درباره مسمومیتها گفته بود که «بیش از ۹۰ درصد بر اثر عوامل خارجی نبود و بر اثر استرس بوده است.» تا امروز هم اطلاعرسانی ویژهای از سوی وزارت کشور اتفاق نیفتاده و وزیر بهداشت، فراجا، نمایندگان مجلس و سایر مسئولان بیش از این نهاد درباره مسمومیتها اطلاعرسانی کردهاند.
چه اتفاقی افتاد؟
این بار بوی شیرین تهوعآور حدود ساعت ۱۰ صبح سهشنبه، در هنرستان دخترانه ابرار، در منطقه ۱۵ تهران پیچید. یک مسمومیت دیگر برای دانشآموزان دختر. خاله یکی از دانشآموزان مسمومشده به نام «ف» این حادثه را برای «پیام ما» روایت میکند: «حدود ساعت ۱۱ در محل کارم بودم که خواهرزادهام تماس گرفت. پرسیدم خوبی؟ قطع شد. دوباره زنگ زد و این بار دوستش از پشت گوشی گفت حال «ف» بد شده. سریع ماشین گرفتم و خودم را به مدرسه رساندم. انگار حالش وخیم بود چون در کودکی سابقه گازگرفتگی داشته و اخیراً معلوم شد که مشکل قلبی دارد. خواهرم رسید و از دیدن دخترش حالش بد شد.»
مادر وقتی میرسد میبیند که دانشآموزان دیگر دور دخترش جمع شدهاند و با غصه میگویند: «نفس بکش، نفس بکش.» خاله «ف» هم به محض ورود به کوچه، آمبولانس را میبیند. «رفتم سمت آمبولانس که مردی سعی کرد جلویم را بگیرد. دستش را پس زدم و وارد شدم. «ف» همراه سه دحتر دیگر آنجا بود. دو دستگاه اکسیژن بیشتر نداشتند.» کادر مدرسه تلاش میکنند وضعیت را آرام کنند اما والدین وارد مدرسه میشوند. «با اینکه ماسک داشتم، تا وارد شدم بوی بد را شنیدم. این بو شبیه هیچ چیزی که تا به حال تجربه کرده بودم نبود. طبیعی نبود. سرم گیج رفت و نزدیک بود بخورم به در مدرسه. دیدم که نیمی از بچهها توی حیاط سرفه میکنند.» «ف» میگوید: «بویی شیرین بود. شبیه یک شوینده خیلی شیرین.»
به مادر دانشآموز گفته بودند او را به بیمارستان فیروزآبادی میبرند. آنجا به او و دیگر دختران مسموم اکسیژن وصل کردند. خاله «ف» هم همانجا حالش بد شد و به او هم ماسک اکسیژن دادند. «خواباندنم روی تخت. نمیتوانستم درست نفس بکشم. سرگیجه داشتم و سرفههای شدید میکردم. ریه و نایم میسوخت. خواهرزادهام هم در دم و بازدم مشکل داشت.» او و «ف» پس از ترخیص از بیمارستان هنوز سرگیجه دارند. «آنجا به جز خواهرزادهام، ۱۵ دانشآموز دختر دیگر هم بود. آزمایش گرفتند اما نمیخواستند نتیجهاش را بدهند. با هزار سختی و کمک از یک آشنا، موفق شدم نتیجه را بگیرم.»
دوربین بود اما فیلمی ثبت نشد
مادر دانشآموز مسمومشده میگوید مدرسه دوربین داشته و از مسئولان مدرسه خواستهاند که فیلم را در اختیارشان قرار دهند اما مسئولان مدرسه گفتهاند که فیلمی ثبت نشده و مسئولیت نپذیرفتهاند. «عجیب است که این تعداد دانشآموز مسموم شدهاند اما هیچ اتفاقی برای کادر مدرسه نیفتاد. این هنرستان حدودا ۳۰۰ دانشآموز دارد. فضای مدرسه متشنج بود. بعضی بچهها استفراغ کردند. دیوار به دیوار هنرستان ابرار، دبیرستان شهدای مکه است که آنها هم مسموم شده بودند. از کلانتری ۱۳۲ نبرد مامور آمده بود. ناگهان دم مدرسه با یک آقای کت و شلواری غریبه درگیری فیزیکی و لفظی پیش آمد. آمبولانس به تعداد کافی نبود و تجهیزات بهاندازه نداشت. تعدادی از بچهها را بردند بیمارستان فیروزآبادی. گفتند برای بستری دختران مسموم جای کافی نداریم و تعدادی دیگر را به بیمارستان امامحسین بردند. درمانگاه دیگری به نام فاطمه زهرا هم پر از دختران مسموم بود.»
«ف» دقایقی پس از ترخیص از بیمارستان به «پیام ما» میگوید شقیقهها، ریه و قفسه سینهاش هنوز درد میکند. «ما ترخیص شدیم. یکی از بچهها خیلی حالش بد بود و سرفه شدید میکرد. او را در بیمارستان نگه داشتند.» او و دانشآموزان دیگر ترسیده بودند و میخواستند از مدرسه بیرون بروند اما درها را بستند و نگذاشتند.