بادبان– نعیم نوربخش– در این گزارش قرار است با مخوف‌ترین و بدنام‌ترین دزدان دریایی جهان در طول تاریخ آشنا شویم که رعب و وحشت را بر هفت دریا گستراندند و در طول قرون شانزدهم تا نوزدهم میلادی، ثروت کلانی را غارت کردند. شهرت این یغماگران تا امروز برجا مانده اما چهره واقعی آنها با آنچه در فیلم‌هایی مانند دزدان دریای کاراییب دیده‌اید، بسیار متفاوت است.
🔥 ممکن است این مطلب نیز برای شما جالب باشد: 👈نوستراداموس، فرزانه‌ای روشن‌ضمیر یا شیادی زبردست
اغلب دزدان دریایی که نامی نه چندان نیک از خود به جا گذاشته‌اند، دریانوردانی بودند که از سوی کشتیرانی‌های خصوصی استخدام می‌شدند و این مجوز را داشتند که در دریا به ناوگان کشور متخاصم حمله ببرند و حتی در آب‌های خاصی که تعیین می‌شد، کشتی‌های تجاری عبوری را غارت کنند. اما وقتی برق طلا چشمان آنها را کور می‌کرد، بسیاری از این دریانوردان به کشتی‌های کشور متبوع خود نیز رحم نمی‌کردند. در ادامه با ۱۰ دزد دریایی که آوازه درنده‌خویی و خباثت خود را در تمام جهان گسترش دادند، آشنا می‌شویم.
ریش‌مشکی (بلک‌بیِرد)
ریش‌مشکی احتمالا شناخته‌شده‌ترین دزد دریایی تاریخ در جهان است اما حیات او پشت پرده‌ای از ابهام قرار گرفته است. بیشتر اطلاعاتی که امروز از او و سایر دزدان معاصرش به جا مانده، به واسطه کتابی به نام «سرگذشت عمومی دزدان دریایی» نوشته کاپیتان چارلز جانسون به دست آمده که در سال ۱۷۲۴ به چاپ رسیده است. البته چالرز جانسون نامی مستعار است و عموما از دانیل دفو به عنوان نویسنده اصلی این کتاب یاد می‌شود. او خالق رمان‌های مشهوری از جمله «رابینسون کروزو» می‌باشد. قسمتی از محتوای کتاب یادشده به واسطه مستندات رسمی قابل تأیید است اما پژوهشگران ثابت کرده‌اند که بخش‌هایی از آن فاقد صحت بوده و به همین دلیل منبع مطمئنی قلمداد نمی‌شود.
طبق ادعای کتاب، نام واقعی ریش‌مشکی «ادوراد تاچ» است. او در شهر بریستول بریتانیا به دنیا آمد و در طول نبردهای جانشینی اسپانیایی (۱۷۰۱-۱۷۱۴) به عنوان یک دریانورد خصوصی به استخدام کشتیرانی درآمد. ریش‌مشکی پس از جنگ، در سال ۱۷۱۶ به دزدی دریایی در منطقه کاراییب رو آورد. او با کشتی خود به نام «انتقام ملکه آنه» در سواحل کارولینای جنوبی و ویرجینیا نیز مشغول دزدی شد. نام ریش‌مشکی در دوران طلایی دزدان دریایی (بین ۱۶۵۰ تا ۱۷۲۰) وحشت‌آفرین شد و او از این آوازه به نفع خود استفاده کرد یعنی از هیچ تلاشی برای ارائه تصویری ترسناک و شوم از خودش دریغ نکرد. به این ترتیب بسیاری از قربانیان او بدون هیچ تلاشی برای دفاع و درگیری، تسلیم او می‌شدند.
در کتاب تاریخ عمومی دزدان دریایی آمده که ریش انبوه او تا روی چشمانش را می‌گرفت. ریش‌مشکی موقع نبرد سه طپانچه در قلافی چرمی به کمر می‌بست و با روشن کردن کبریت زیر کلاهش، چهره‌اش را در هاله ترسناکی از دود پنهان می‌کرد. گفته شده که ریش‌مشکی در سال ۱۷۱۸ پس از آن که ناوگان ارتش بریتانیا در نزدیکی جزیره اُکراکوک در کارولینای شمالی او را غافلگیر کرد، کشته شد.
چینگ شی
یکی از موفق‌ترین دزدان دریایی تاریخ زنی است به نام چینگ شی که گاهی به نام ژنگ یی سائو نیز خوانده می‌شود. او که در گوانگژوی چین در خانواده‌ای فقیر زاده شده بود، تا اواخر قرن هجدهم میلادی با تن‌فروشی معاش خود را تأمین می‌کرد. اما در سال ۱۸۰۱ با یک دزد دریایی به نام چینگ آی ازدواج کرد و نام چینگ شی به معنی «همسر چینگ» را برای خود برگزید.
این زوج موفق شدند قلمرویی را که زیر تاخت‌وتاز رقبای آنها بود یکپارچه کرده و به زیر سلطه خود در بیاورند. چینگ در سال ۱۸۰۷ جان سپرد و شی به حاکم بلامنازع قلمرو دزادن دریایی تبدیل شد. او این سیطره را به واسطه اتحاد با سایر دزدان دریایی و برقراری مقرراتی سخت‌گیرانه به دست آورد. هر کس مرتکب رفتاری خودسرانه می‌شد یا از فرمان مافوقش سرپیچی می‌کرد، بی‌درنگ کشته می‌شد.
شی در اوج دوران قدرتش، به لقب «ملکه دزدان دریایی» شهرت یافت. گفته می‌شود که ناوگانی متشکل از ۱۲۰۰ کشتی و هفتاد هزار دزد دریایی از او پیروی می‌کردند. در سال ۱۸۱۰ او به دنبال مذاکره با حکومت چین، پیمان خود با دزدان دریایی را شکست و خودش را تسلیم کرد. به این ترتیب او و یارانش نه تنها مورد عفو قرار گرفتند بلکه برخی حتی اجازه پیدا کردند که کشتی‌های خود را حفظ کرده و تحت فرمان نیروی دریایی به حکومت چین خدمت کنند. برخی از این دزدان دریایی به مقامات دولتی نیز گمارده شدند.
سِر فرانسیس درِیک
سر فرانسیس دریک از نظر برخی یک نجیب‌زاده و از نظر برخی دیگر یک دزد دریایی شرور شناخته می‌شد. او که زاده «دِوان» در بریتانیا به سال ۱۵۴۰ بود، نخستین شهروند بریتانیایی شد که به دور دنیا چرخیده بود. او این افتخار را نه با انگیزه اکتشاف بلکه به منظور حمله به ناوگان اسپانیا در سواحل قاره آمریکا کسب کرد.
اقدامات دریک در نگاه بریتانیایی‌ها مشروع تلقی می‌شد چرا که اسپانیایی‌ها تمام قلمرو دنیای تازه کشف‌شده را به خودشان اختصاص داده بودند اما انگلیسی‌ها نیز از این سفره سهمی می‌خواستند. اما از نظر اسپانیایی‌ها، دریک دزدی شرور بود که تهدید برای منافع آنها قلمداد می‌شد. آنها به او لقب «اژدها» را داده بودند. دریک از سفرهای دریایی خود، غنیمت‌های هنگفتی به مملکتش بازگرداند و با ملکه الیزابت اول این ثروت را سهیم شد.
دریک در نبرد دریایی میان انگلستان و اسپانیا با ناوگان عظیم این کشور که به آرمادا شهرت داشت، شرکت کرد. این نبرد که از سوی اسپانیایی‌ها با هدف اشغال انگلستان و سرنگونی ملکه آغاز شده بود در سال ۱۵۸۸ با شکست مواجه شد. اما خوش‌نامی دریک تحت تأثیر مشارکت در تجارت برده قرار گرفته است. او با همکاری فرمانده نیروی دریایی بریتانیا به نام سِر جان هاوکینز طی سفرهای متعددی به گینه و سیِرالئون، نخستین گام‌ها برای تجارت بردگان توسط بریتانیا را برداشت. گفته می‌شود او بیش از ۱۴۰۰ آفریقایی را به دام بردگی انداخت. دریک در نهایت به دنبال ابتلا به بیماری اسهال خونی در سواحل پاناما و مقارن با سال ۱۵۹۶ میلادی جان خود را از دست داد.
ساموئل بلامی (سَم بلامی سیاه)
ساموئل بلامی تنها ۲۸ سال عمر کرد اما در همین عمر کوتاه، شهرتی فراگیر برای خود دست‌وپا کرد. او که در اواخر قرن هفدهم و احتمالا مانند سر فرانسیس در دِوان به دنیا آمده است، در سن ۱۳ سالگی و در ابتدای جنگ با اسپانیا کار روی کشتی را آغاز کرد. پس از جنگ او نیز کاپیتان یکی از کشتی‌های دزدان دریایی شد.
بلامی در مدتی که به دزدی دریایی مشغول بود، ۵۳ کشتی را غارت کرد. یکی از مهم‌ترین آنها، کشتی حمل بردگان به نام «وایدا گالی» بود که ثروت کلانی را در قالب طلا و نقره با خود حمل می‌کرد. این کشتی که در سال ۱۷۱۶ از انگلستان به راه افتاده بود، ۳۱۲ برده را از سواحل غربی آفریقا به جاماییکا رسانده و در مسیر بازگشت که وجوه حاصل از فروش بردگان را حمل می‌کرد گرفتار حمله بلامی شد. بلامی پردرآمدترین دزد دریایی در طول تاریخ قلمداد می‌شود. مجله «فوربس» در سال ۲۰۰۸ برآورد کرد که ارزش کالاهای غارت شده توسط او بالغ بر ۱۲۰ میلیون دلار امروزی باشد.
بلامی پس از مصادره کشتی وایدا گالی آن را به کشتی اختصاص خود تبدیل کرد اما در سال ۱۷۱۷ با گرفتار شدن در دام یک طوفان، خودش نیز با آن غرق شد. از آنجا که او کلاه‌گیشی مشکی‌رنگ با ربانی مشکی در پشت روی سر می‌گذاشت، لقب «سَم سیاه» به او داده شد. او را «رابین‌هود دریاها» نیز می‌نامند چرا که همواره از اغنیا سرقت می‌کرد. همچنین او در اداره کشتی اصول دموکراسی را رعایت می‌کرد و با اعطای حقوق برابر به زیردستانش، اسرا را نیز زنده می‌گذاشت و آزاد می‌کرد.
بلَک بارت
بارتولومی رابرتس که با لقب بلک بارت نیز شناخته می‌شود، مردی بلندقامت، خوش‌تیپ و شیک‌پوش و از اهالی ولز بود. او در ابتدا روی کشتی‌های بازرگانی کار می‌کرد اما بعد از آن به دزدان دریایی پیوست و خیلی زود به مقامی کاپیتانی رسید. او در سواحل کاراییب و آفریقا ۴۰۰ کشتی را غارت کرد. اغلب کشتی‌های حمل برده طعمه او قرار می‌گرفتند. او با مصادره این کشتی‌ها، در ازای رها کردن آنها از ناخدا و مالک کشتی باج‌خواهی می‌کرد.
گفته شده که وقتی کاپیتان یک کشتی زیر بار درخواست بارتولومی نرفت، او کشتی را به همراه ۸۰ برده‌ای که در آن اسیر بودند، به آتش کشید. در سال ۱۷۲۲ کشتی بلک بارت و یارانش که به شدت مست بودند، در سواحل گابُن مورد هجوم نیروی دریایی بریتانیا قرار گرفت. او در این نبرد کشته شد و ۵۲ تن از یارانش پس از اسارت و محاکمه در بزرگترین دادگاه رسیدگی به جرایم دزدان دریایی در تاریخ، به دار آویخته شدند.
کاپیتان کید
نمی‌دانیم ویلیام کید که با نام کاپیتان کید شناخته می‌شود را باید یک پیمانکار خصوصی بدانیم یا یک دزد دریایی. او که سال ۱۶۴۵ در اسکاتلند به دنیا آمده بود، در سال ۱۶۸۹ به عنوان یک پیمانکار مستقل به استخدام نیروی دریایی بریتانیا درآمد و حتی مأموریت دستگیری راهزنان دریایی به او واگذار شد. اما در نهایت خودش نیز به جرم قتل و غارت به دار آویخته شد.
تسخیر کشتی بازرگانی Quedagh Merchant در سواحل غربی هند به سال ۱۶۹۸ به او نسبت داده شده است. انبارهای این کشتی مملو از طلا، نقره، ابریشم و پارچه‌های گرانبها بود. کید که از خبر متهم شدن به دزدی دریایی مطلع شده بود، این کشتی را سال ۱۶۹۹ در دریای کاراییب رها کرد و برای اعاده حیثیت به نیویورک رفت. او در این شهر دستگیر شد. در سال ۲۰۰۷ بقایای کشتی یادشده پیدا شد.
تاریخدانان درباره ارتکاب دزدی دریایی توسط کاپیتان کید هم‌عقیده نیستند. با وجود این او سال ۱۷۰۱ در لندن به دار آویخته شد. مقامات دولتی برای مدتی جنازه او را درون قفسی فلزی روی رود تِیمز گذاشتند تا برای دریانوردانی که از آن مسیر می‌گذشتند و او را می‌دیدند، درس عبرتی باشد و هوس دزدی دریایی در سرشان نیفتد.
سِر هنری مورگان
علاقه‌مندان به نوشیدن «رام» (نوعی نوشیدنی الکلی) با نام هنری مورگان آشنایی دارند چرا که حتما چهره او را روی بطری‌های «کاپیتان مورگان» دیده‌اند. مورگان سال ۱۶۳۵ در ولز به دنیا آمد و سال ۱۶۵۵ به عنوان یک کارگر راهی منطقه کاراییب شد. با اتمام قرارداد استخدامش در باربادوس، مورگان به جاماییکا رفت تا باقی حیاتش را به عنوان یک دزد دریایی بگذراند.
مورگان در سال ۱۶۶۵ با الیزابت مورگان ازدواج کرد که دختر عمویش و فرزند معاون فرماندار جاماییکا بود. از سال ۱۶۶۶ او به درجه فرماندهی در کشتی خودش به عنوان یک پیمانکار خصوصی منتصب شد و به ترتیب دادن عملیات نظامی در خشکی و دریا مشغول گردید. او به شهرهای متعددی در امتداد سواحل مکزیک، پاناما و کوبا حمله برد.
او جواهرات و مسکوکات طلا و نقره را غارت می‌کرد و بومیان تسلیم شده را به عنوان برده به فروش می‌رساند. مورگان علی‌رغم داشتن سابقه کیفری، در سال ۱۶۷۴ موفق شد که لقب شوالیه را از چارلز دوم، پادشاه انگلستان دریافت کند. این امر نشان می‌دهد که در عصر طلایی دزدی دریایی، سرنوشت دزدان در چشم به هم زدنی دگرگون می‌شد. سرانجام وی در سال ۱۶۸۸ به مرگ طبیعی جان باخت. در زمان مرگ، مورگان مالک سه مزرعه و ۱۳۱ برده بود.
آنه بانی
آنه بانی یک دزد دریایی زن بود اما در شقاوت، دست کمی از همتایان مذکر خود نداشت. او دختر یک مزرعه‌دار بود که پیش از نقل مکان به کارولینای جنوبی در سال ۱۶۹۸، در ایرلند زاده شده بود. او در اوایل قرن هجدهم راهی منطقه کاراییب شد و دریانوردی را پیشه خود ساخت. این زن راهزنی دریایی را با تغییر چهره و در لباس مردان روی کشتی یک دزد دریاییِ مورد عفو قرار گرفته به نام کالیکو جک رَکهام آغاز کرد.
ماری رید
آنه بانی در ارتکاب دزدی دریایی تنها نبود و شریکی داشت به نام ماری رید که او نیز از خدمه کشتی رکهام بود. ماری زنی اهل لندن بود که او نیز مانند مردان لباس می‌پوشید. او ابتدا در کشتی دیگری مشغول به کار بود که پس از افتادن به دست دزدان دریایی، به آنها ملحق شد. بانی و رید دوستی نزدیکی پیدا کردند و به اتفاق هم به ماجراجویی در دریاها پرداختند.
این دو زن کت و شواری بلند به تن می‌کردند. هنگام نزاع، در یک دشت شمشیر و در دست دیگر تپانچه داشتند. یکی از قربانیان عملیات راهزنی آنان شهادت داده بود که آنها روی عرشه بسیار پر جنب‌وجوش بوده و از ارتکاب هیچ عمل شقاوت‌باری ترس نداشتند. در سال ۱۷۲۰ خدمه کشتی رکهام در سواحل جاماییکا دستگیر و محاکمه شدند. البته بانی و رید به علت باردار بودن از مجازات اعدام رهایی یافتند. اما رید در زندان بیمار شد و درگذشت اما بخت با بانی یار بود. پدرش توانست او را از زندان بیرون بیاورد و به کارولینای جنوبی بازگرداند. او تا ۸۴ سالگی به حیات خود در این محل ادامه داد.
چارلز وِین
چالرز وین چهره‌ای مرموز در عصر طلایی دزدان دریایی شناخته می‌شود. زمان و مکان تولد او هنوز معلوم نیست اما در تاریخ از او به عنوان راهزنی خشن و بی‌رحم یاد شده است. نخستین بار در اوایل قرن هجدهم بود که حمله به یک کشتی اسپانیایی در خلیج فلوریدا نام او را بر زبان‌ها انداخت. این کشتی مشغول نجات دادن محموله نقره از یک کشتی غرق‌شده بود. از آن پس نام او بسیار بیشتر شنیده شد.
زمانی که ناوگان بریتانیا در تعقیب او بود، وین یکی از کشتی‌های خود را به آتش کشید و به سوی کشتی‌های بریتانیایی روانه کرد. به این ترتیب فرصت پیدا کرد تا از مهلکه بگریزد. سراجام خدمه تحت فرمانش، او را از فرماندهی خلع کرده و در جزیره‌ای غیرمسکونی در کاراییب رهایش کردند. دیری نگذشت که کشتی‌های عبوری او را نجات دادند. اما او را شناسایی کردند و به مقامات قضایی سپردند. در سال ۱۷۲۱ نیز به خاطر جرایمی که مرتکب شده بود، به دار آویخته شد. به موجب برآورد مجله فوربس در سال ۲۰۰۸ ارزش اموال به سرقت رفته توسط وین بالغ بر ۲.۳ میلیون دلار بود.
منبع: Live Science
