بادبان- آیا به اندازه کافی آب مینوشید؟ به نظر میرسد این پرسش باید پاسخی صریح داشته باشد چرا که همه تصور میکنند برای پیشگیری از کمآبی، بدن به میزان مشخصی از آب نیاز دارد. اما میزان و نحوه جذب آب در بدن برای همه انسانها یکسان نیست.
به گزارش نشریه «ساینسنیوز» پژوهشگران با مطالعه روی بیش از ۵۰۰۰ نفر در ۲۳ کشور جهان که سنی بین ۸ روز تا ۹۶ سال داشتند، دریافتند که چرخه آب در بدن یک فرد بر مبنای عوامل بدنی و محیطی میتواند تفاوت گستردهای داشته باشد. نتایج این پژوهش که در نشریه «ساینس» منتشر شده است نشان میدهد که توصیه قدیمی مبنی بر لزوم نوشیدن هشت لیوان آب در طول یک روز برای هر نفر، مقیاس جهانشمولی نیست.
«کانگ چِن»، مهندس بیومدیکال و از مدیران مرکز تحقیقات کلینیکی متابولیک در سازمان ملی سلامت ایالات متحده در این باره میگوید که حتی در گروههای مورد مطالعه، تفاوتهای فردی بسیار گسترده بودند.
«یوسوکه یامادا»، فیزیولوژیست در موسسه ملی تغذیه، سلامت و نوآوری بیومدیکال در کیوتو، ژاپن به همراه همکارانش از نوعی ایزوتوپ پایدار هیدروژن به نام دوتوریوم برای ردیابی حرکت آب در داخل بدن افراد استفاده کردند. نوشیدن آب تنها نیمی از مجموع آب دریافتی بدن انسان را تأمین میکند و نیمی دیگر از طریق غذای دریافتی استحصال میشود. به این ترتیب تنها با سنجیدن میزان آب نوشیدنی نمیتوان چرخه آب در بدن یک فرد و میزان مصرف آن توسط بدن را ارزیابی کرد.
طبق یافتهها، مردان ۲۰ تا ۳۰ ساله و زنان ۲۰ تا ۵۵ ساله دارای بالاترین چرخه آب در بدن بودند. اما مقادیر ثبت شده با توجه به عواملی مانند رطوبت، ارتفاع و مشخصات بدنی نظیر ورزشکار بودن، تفاوت قابل توجهی داشتند. هم برای مردان و هم برای زنان، کف میزان چرخه آب بین یک تا یکونیم لیتر در روز و سقف آن حدود شش لیتر در روز بوده است.
اما چِن معتقد است که این یافتهها، میزان مشخصی را برای نوشیدن آب توصیه نمیکند. بلکه این یافتهها، پرسشها و ابهامات بیشتری را در خصوص اثرگذاری محیطهای خاص بر چرخه آب در بدن افراد به وجود میآورد.
یامادا میگوید آن دسته از مردم که در کشورهایی ضعیف از لحاظ شاخص توسعه انسانی زندگی میکنند، دارای نرخ بالاتری از چرخه آب در بدن خود هستند. حتی وقتی تیم مطالعاتی اقدام به کنترل و تنظیم عواملی نظیر اقلیم، اندازه بدن، جنسیت و سایر عوامل کرد، افرادی که مقیم کشورهای ضعیف از لحاظ شاخص توسعه انسانی بودند (در این مطالعه شامل غنا، کنیا، نیجریه و تانزانیا)، هنوز هم میزان بالاتری از چرخه آب در بدن را نسبت به افراد مقیم کشورهای توسعهیافته (در این مطالعه شامل بلژیک، ژاپن و ایالت متحده) نشان دادند.
همچنین باید گفت که نرخ چرخه آب در بدن میتواند شاخص مهمی برای سلامت متابولیک انسان باشد. ۱۰ درصد از مجموع آب بدن در روز برای فرایندهای متابولیک در سلولها مصرف میشود. به گفته یامادا این میزان مصرف برای افرادی که دسترسی کمتری به آب نوشیدنی سالم دارند، میتواند مساله بزرگی قلمداد شود.
بیش از دو میلیارد نفر در جهان به آب نوشیدنی سالم دسترسی ندارند و پیشبینی میشود این رقم در آینده نیز افزایش بیابد. امید میرود که کارشناسان با استفاده از این یافتهها بتوانند راهی برای کمک به تأمین آب مورد نیاز بدن انسانهایی بیابند که با کمبود آب مواجه هستند.