محققان می‌گویند جهان برای سقوط میزان زاد و ولد که اثرات شوکه‌کننده بر جوامع خواهد داشت اصلاً آماده نیست. میزان باروری تا پایان قرن حاضر در تمام کشور‌های جهان کاهش پیدا خواهد کرد و جمعیت ۲۳ کشور از جمله اسپانیا و ژاپن تا پایان سال ۲۱۰۰ نصف خواهد شد. کشور‌های جهان همچنین با سرعت پیر خواهند شد و تعداد افرادی که به سن ۸۰سالگی خواهند رسید بسیار بیشتر از افرادی است که متولد می‌شوند.
+ چه اتفاقی در حال وقوع است؟
میزان باروری – میانگین تعداد فرزندانی که یک زن به دنیا می‌آورد – در حال کاهش است. اگر میزان باروری به زیر تقریباً ۲.۱ برسد، جمعیت جهان شروع به کاهش می‌کند. در سال ۱۹۵۰، زنان به‌طور میانگین ۴.۷ فرزند در طی دوران زندگی‌شان به دنیا می‌آوردند. محققان در موسسه سنجش و ارزیابی سلامت در واشنگتن نشان داده‌اند که نرخ باروری جهانی در سال ۲۰۱۷ تقریبا به ۲.۴ کاهش پیدا کرده و تحقیقات آن‌ها نشان می‌دهد این مقدار تا سال ۲۱۰۰ به زیر ۱.۷ فرزند خواهد رسد. درنتیجه، محققان انتظار دارند تعداد افرادی که در روی سیاره زندگی می‌کنند تا سال ۲۰۶۴ به ۹.۷ میلیارد نفر برسد و تا پایان قرن این تعداد به ۸.۸ میلیارد نفر کاهش پیدا کند. پروفسور کریستوفر ماری، یکی از محققان، به بی‌بی‌سی ورلد گفت: «این مسئله بزرگی است؛ بیشتر مناطق جهان در حال گذار به وضعیت کاهش طبیعی جمعیت است. من گمان می‌کنم هنوز نمی‌دانیم این مسئله چه آثار شگفت‌انگیزی خواهد داشت ما مجبور می‌شویم جامعه را بازسازماندهی کنیم.»
+ چرا میزان باروری رو به کاهش است؟
وقتی صحبت از باروری می‌شود تعداد اسپرم‌ها یا چیز‌هایی شبیه به این که ممکن است در وهله نخست به ذهن برسد ارتباطی به موضوع پیدا نمی‌کند. پاسخ در گرایش زنان بیشتر به کار کردن و تحصیل و همچنین دسترسی بیشتر به پیشگیری از بارداری است که به زنان کمک می‌کند انتخاب کنند فرزندان کمتری به دنیا آورند.
+ کدام کشور‌ها بیشترین آسیب را خواهند دید؟
جمعیت ژاپن از ۱۲۸ میلیون نفر جمعیت در سال ۲۰۱۷ به کمتر از ۵۳ میلیون نفر تا پایان قرن خواهد رسید. پیش‌بینی می‌شود که ایتالیا هم کاهش بسیار چشمگیری در میزان باروری مشاهده کند و در همین چارچوب زمانی جمعیت آن از ۶۱ میلیون نفر به ۲۸ میلیون نفر کاهش پیدا کند. ۲۳ کشور شامل اسپانیا، پرتغال، تایلند و کره جنوبی جمعیت‌شان بیشتر از نصف کاهش پیدا خواهد کرد. پیش‌بینی می‌شود جمعیت چین که اکنون پرجمعیت‌ترین کشور جهان است طی چهار سال آینده ابتدا به ۱.۴میلیارد نفر افزایش پیدا کند و بعد تا سال ۲۱۰۰ به نصف این مقدار یعنی ۷۳۲ میلیون نفر برسد. هند جای چین را خواهد گرفت. جمعیت انگلستان در سال ۲۰۶۳ به ۷۵ میلیون خواهد رسید و تا سال ۲۱۰۰ به ۷۱ میلیون نفر کاهش پیدا خواهد کرد. این مسئله جهانی است و میزان باروری در ۱۸۳ کشور از ۱۹۵ کشور جهان به زیر سطح جایگزینی خواهد رسید.
+ مشکل چیست؟
ممکن است فکر کنید کاهش جمعیت برای محیط زیست خوب است. جمعیت کمتر، انتشار گاز کربن و جنگل‌زدایی به منظور کشاورزی را کاهش می‌دهد. پروفسور ماری می‌گوید: «این‌ها درست است به جز اینکه ساختار سنی معکوس می‌شود (جمعیت پیر از جمعیت جوان پیشی می‌گیرد) و پیامد‌های ساختار سنی معکوس را به همراه دارد.»
+ یافته‌های مطالعه
تعداد افراد زیر ۵ سال از ۶۸۱ میلیون در سال ۲۰۱۷ به ۴۰۱ میلیون تا سال ۲۱۰۰ کاهش پیدا خواهد کرد.
تعداد افراد بالای ۸۰ سال از ۱۴۱میلیون در سال ۲۰۱۷ به ۸۶۶ میلیون در سال ۲۱۰۰ افزایش پیدا خواهد کرد.
پروفسور ماری می‌افزاید: «معکوس شدن ساختار سنی تغییراتی اجتماعی زیادی به وجود می‌آورد. این اتفاق من را نگران می‌کند زیرا من یک دختر ۸ ساله دارم و در تعجبم از اینکه جهان چه شکلی خواهد شد.» چه کسی قرار است در جهانی که به طور گسترده‌ای پیر شده مالیات پرداخت کند؟ چه کسی بهای مراقبت‌های بهداشتی از جمعیت پیر را خواهد پرداخت؟ چه کسی از افراد پیر مراقبت خواهد کرد؟ آیا مردم هنوز قادر خواهند بود که بازنشست شوند؟
+ راه‌حلی وجود دارد؟
برخی کشور‌ها به مهاجرت روی آورده‌اند تا جمعیت خود را که ناشی از کاهش میزان باروری است جبران کنند. اما اگر بنا باشد جمعیت کل جهان کاهش پیدا کند این راه‌حل مفید نخواهد بود. برخی از کشور‌ها به راه‌حل مرخصی زایمان برای مادر و پدر، پرداخت هزینه کودکان، ارائه مشوق‌های مالی و حق استخدام مضاعف برای بچه‌دار‌ها فکر کرده‌اند اما این پاسخ واضح نیست. سوئد توانست میزان باروری خود را از ۱.۷ به ۱.۹ افزایش دهد اما سیار کشور‌هایی که تلاش زیادی برای مبارزه با «کاهشِ چشمگیر زاد و ولد کرده‌اند» هنوز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. میزان باروری در سنگاپور هنوز ۱.۳ است. پروفسور ماری می‌گوید: «اگر راه‌حلی برای این قضیه پیدا نشود گونه انسانی ناپدید می‌شود اما فقط چند کشور به راه‌حل رسیده‌اند.»
+ کشور‌های جهان چطور با کاهش میزان تولد مبارزه می‌کنند؟
محققان هشدار داده‌اند که نباید به بهای افزایش میزان باروری از تحصیل و دسترسی زنان به پیشگیری از بارداری جلوگیری کرد. پروفسور استین امیل وُلسِت می‌گوید: «پاسخ به کاهش جمعیت احتمالا یک نگرانی بزرگ برای بسیاری از کشو‌ها خواهد بود اما نباید پیشرفتِ بهداشت باروری در زنان یا پیشرفت حقوق زنان را قربانی کرد.»
+ آفریقا چطور؟
پیشی‌بینی می‌شود جمعیت صحرای آفریقا تا سال ۲۱۰۰ سه برابر شده و به بیش از ۳ میلیارد نفر برسد. برطبق این مطالعه، نیجریه با جمعیتی بالغ بر ۷۹۱ میلیون نفر دومین کشور پرجمعیت جهان خواهد شد. پرفسور ماری می‌گوید: «افرادی با پیشینه آفریقایی در سراسر جهان بر جمعیت‌های دیگر پیشی خواهند گرفت.»
+ چرا آستانه میزان باروری ۲.۱ است؟
ممکن است فکر کنید عدد آستانه میزان باروری باید ۲.۰ باشد. دو والد دو فرزند دارند بنابراین جمعیت در سطح ثابت باقی می‌ماند. اما حتی در بهترین شرایط مراقبت‌های بهداشتی هم همه کودکان تا بزرگسالی زنده نمی‌مانند. همچنین کودکان بیشتری مذکر هستند. این عین عدد جایگزینی در کشور‌های توسعه‌یافته ۲.۱ است. در کشور‌هایی که میزان مرگ‌ومیری نوزادان بیشتر است میزان باروری باید بیشتر باشد.
+ کارشناسان چه می‌گویند؟
پروفسور ابراهیم ابوبکر از کالج یونیورسیتی لندن می‌گوید: «حتی اگر این پیش‌بینی‌ها نیمی هم درست باشد مهاجرت برای کشور‌ها دیگر یک انتخاب نیست بلکه یک ضرورت است. توزیع جمعیت در سن کار است که شکوفایی یا پژمردن بشریت را تعیین می‌کند.»
منبع: BBC World/ ترجمه: وبسایت فرادید
