بادبان – نعیم نوربخش – ساندرا لیپسکی (Sandra Lipski) در شهر برلین به دنیا آمده و در شهر مایورکا (اسپانیا) رشد یافته است. او بنیانگذار و مدیر جشنواره فیلم بینالمللی مایورکا است و علاوه بر آن مؤسسه «فستیوالکی» (Festival Key) را نیز میگرداند که تخصصش مشورت دادن به فیلمسازان تازهکار برای حضور در جشنوارهها و همچنین ارائه خدمات مشاوره به جشنوارههایی است که به دنبال نوآوری و رشد هستند. او نیمی از سال را در مایورکا و نیمی دیگر را در لسآنجلس میگذراند. در ادامه توصیههای او را برای فیلمسازان جوانی میخوانید که قصد دارند پا روی فرش قرمز جشنوارههای بینالمللی بگذارند. این مقاله در شماره ۱۵۱ فصلنامه Movie Maker مربوط به بهار ۲۰۲۴ به چاپ رسیده است.
مسیر ورود به یک فستیوال فیلم از کجا شروع میشود؟ این سفر در واقع از همان لحظهای آغاز میشود که قلم خود را برای نوشتن فیلمنامه روی کاغذ میگذارید و تصویر جشنوارهای که قصد دارید فیلمتان در آن به نمایش درآید را در ذهن مجسم میکنید. داشتن تصور روشنی از محل روی پرده رفتن فیلم، مخاطبانی که قرار است به تماشای فیلم بنشینند، زبان، کشور و در نهایت ژانری که فیلم قرار است در قالب آن دیده شود، همگی عواملی هستند که باید انرژی لازم برای آفرینش یک اثر هنری سینمایی را در شما به وجود بیاورد.
شاید این نگاه کمی خیالپردازانه به نظر برسد اما ریشه در واقعیت دارد. البته تصور نمایش فیلمتان در جشنواره فیلم کن به خودی خود نمیتواند پذیرش آن را در فهرست فیلمهای این جشنواره تضمین کند اما چند جشنواره کوچکتر همزمان با فستیوال کن در اطراف آن برگزار میشود و به صرف حضور و ارتباطگیری با همکاران یا متخصصان صنعت فیلمسازی میتوانید طیف مخاطبان خود را وسعت بخشیده و فرصتهایی برای کار در آینده فراهم بیاورید.
تدوین فهرستی زودهنگام از انتظارات و خواستههای خود از حضور در یک جشنواره فیلم بینالمللی میتواند تهور و انگیزه لازم برای ساخت بهترین فیلم ممکن را به شما بدهد. کلید موفقیت داشتن انعطاف و انجام اصلاحات به وقت ضرورت است. من صادقانه باور دارم که تصور شهودی، یک کاتالیست ابتدایی است تا ایدههایی برای نحوه حضور در جشنوارهها در ذهن شما شکل بگیرد و مکمل آن نیز یک راهبرد همهجانبه است که ابعاد مهمتر و حیاتی از قبیل ژانر، مدت، زبان، ملیت و زیباییشناسی را پوشش بدهد.
هر کدام از این عناصر به شما نشان میدهند که آیا حضور در یک جشنواره خاص برای شما مناسب است یا نیست. جشنوارهها عاشق فیلمسازانی هستند که در جشنوارههای محلی، محبوب و موفق بودهاند. انتخاب یک جشنواره براساس ژانر نیز کار بیدردسری است. به طور مثال فیلم طنز باید برای جشنوارههای کمدی یا جشنوارههای دارای بخش مختص به کمدی ارسال شود.
چارچوب زیباشناختی و داستان فیلم را نیز باید مدنظر قرار بدهید. به طور مثال جشنواره «اسلمدنس» (Slamdance) آثاری را ترجیح میدهد که یک حس مستقل و متمایز داشته باشند در حالی که «ساندنس» (Sundance) فیلمهای روی پرده رفته با حضور سلبریتیها را ارج مینهد. در جشنواره روبه تکامل مایورکا ما فیلمهایی را مطلوب میپنداریم که داستانهای متنوعی را روایت کنند. بخشی مخصوص فیلمهای ویژه و کوتاه داریم که داستانهای مستند و غیرمستند در تمام ژانرها را پوشش میدهد. در عین حال جشنواره «ریندنس» (Raindance) متمایل به کارگردانان اروپایی است و همچنین نیمنگاهی به جشنوارههایی دارد که کشورهای میهمان را کانون توجه قرار میدهند.
پس از این که بودجه لازم برای ارسال فیلم را فراهم کرده و فهرستی از جشنوارههای بینالمللی مطلوب نظرتان تدوین کردید، نوبت به مکاتبه و برقراری ارتباط میرسد. شخصا توصیه نمیکنم که نامه درخواست چشمپوشی از دریافت وجه شرکت در جشنواره بنویسید چرا که در واقع توهینی به زحمات برگزارکنندگان قلمداد میشود اما پیشنهاد میکنم که فیلمسازان یک ایمیل برای معرفی فیلم خود به هر کدام از جشنوارههای ذکرشده در فهرست ارسال کنند. این نامه میتواند حاوی استعلامی برای امکان دریافت یک کد تخفیف، ارائه شرح مختصری از داستان فیلم، ذکر دلیل مناسب بودن فیلم برای نمایش در آن جشنواره خاص و اشاره به سوابق مرتبط شخصی مانند سابقه حضور در جشنوارهها یا تولد در شهرهای محل برگزاری یک جشنواره باشد.
مرحله بعد ارسال نسخهای از فیلم است. این مرحله اهمیت حیاتی دارد زیرا اولین اثری که میگذارید بسیار مهم است. در نامه ارسالی مروری بر تمام کارها و سوابق خود داشته باشید. منظور همان برندینگ است. ممکن است بگویید من یک فیلمسازم نه بازاریاب. پس اکنون زمان یادگیری است و یک مربی و متخصص آشنا به جشنوارههای بینالمللی نیاز دارید. پیش از ارسال نامه تمام جوانب کار را بسنجید. به عنوان یک مدیر برگزارکننده میگویم که نخستین کارهایی که حذف میشوند از این جملهاند: فیلمهایی که ناتمام یا در حال ساخت هستند، پروفایلهایی که ناقص و ضعیف تکمیل شدهاند، خلاصههایی از فیلمنامهها که اشتباهات دستوری دارند، اسکرینشاتهایی که کیفیت پایینی دارند و پوسترهایی که بیکیفیت بوده و ارتباط معناداری با داستان فیلم ندارند.
ما در مؤسسه مشورتی «فستیوال کی» به فیلمسازان کمک میکنیم که خودشان و آثارشان را به بهترین شکل ممکن ارائه کنند. با دقت زیادی تمام جوانب و جزییات فیلم، محتوا، متون، حسابهای کاربری در شبکههای اجتماعی و غیره را میسنجیم تا آرامش خاطر فیلمسازان را بابت نحوه معرفی برای برگزارکنندگان یک جشنواره برقرار کنیم. برقراری ارتباط روندی مداوم است. در جشنواره Evolution Mallorca ما تمایل داریم یک ایمیل مختصر اضافی نیز دریافت کنیم که حاوی عنوان فیلم و شرح مختصر محتویات باشد. در این نامه انگیزه و علاقه خود به نمایش فیلمتان را یادآوری کنید و به ما اطمینان دهید که شخصا در صورت برگزیده شدن فیلم در مراسم شرکت خواهید کرد.
هوشمندانه از شبکههای اجتماعی استفاده کنید
تا اینجای کار باید حسابی در شبکههای اجتماعی برای فیلم خود ساخته باشید. پلتفرمی را برگزینید که کار با آن برایتان راحت است و میتوانید آن را بهروز نگاه دارید. تمام جشنوارههایی که قصد شرکت در آنها را دارید دنبال کنید. ۱۰ پست آخر آنها را لایک کنید و دستکم زیر سه تا از آنها نظر بدهید. سپس پستی درباره ارسال فیلم خود به یک جشنواره منتشر کنید و جشنواره یادشده را در آن تگ کنید. در این پست از ذوق و اشتیاق خود برای حضور در جشنواره و غنیمت شمردن این فرصت بگویید. این کارها سبب میشود توجهها به فیلم شما جلب شود و مدیران جشنواره ترغیب شوند که زودتر فیلم شما را تماشا کنند. همچنین نشان میدهد که تعهد بالایی به حضور در شبکههای اجتماعی دارید که میتواند امر سودبخشی برای تبلیغات جشنواره و اکران فیلم شما در آن باشد. تمام اینها گامهای کوچکی هستند که فیلمتان را به چشم میآورد و شما را مهیای برداشتن گام بزرگی میکند.
در محل جشنواره چه باید کرد
تبریک، فیلم شما در جشنواره پذیرفته شده است! دوران هیجانانگیزی است اما کار اصلی از اینجا آغاز میشود. پس از مراسم آغازین باید وارد نقش خود به عنوان مبلغ، تبلیغاتچی و برگزارکننده مراسم شوید. هنگام آماده شدن برای نمایش ابتدایی فیلم به یاد داشته باشید که هدف تنها اکران فیلم نیست بلکه باید خاطرهای به یادماندنی برای تماشاچیان رقم بزنید. در جشنواره مایورکا ما علاقه داریم که با فیلمسازان ارتباط برقرار کنیم و به آنها این پیام را انتقال دهیم که اگر به موفقیت جشنواره کمک کنند در واقع موفقیت فیلم خود را نیز تضمین کردهاند.
درباره نحوه تبلیغ فیلم خود در جشنوارههای بینالمللی فکر کنید. به طور مثال در جشنواره ما، از این که در شبکههای اجتماعی سروصدا کنید از شما ممنون خواهیم شد. پستهای حساب جشنواره را به اشتراک بگذارید و شمارش معکوس برای نمایش فیلم خود بگذارید. با مخاطبان تعامل برقرار کنید. یک میهمانی یا نشست پرسش و پاسخ در محل جشنواره برگزار کنید. به این ترتیب میتوانید جامعهای از مخاطبان حول فیلمتان برپا سازید و نمایش فیلم را خاطرهساز کنید. فیلم ستاره این نمایش است. نباید امکانات لجستیک برای آمدن خودتان و مخاطبان به محل نمایش فیلم را نادیده بگیرید. مسافرت و اقامت خود را از پیش به دقت برنامهریزی کنید و اطمینان حاصل کنید که زمان کافی پیش از نمایش فیلم در اختیار خواهید داشت. هرگز معلوم نمیشود چه فرصتهای تازهای پیش از نمایش فیلم پیش خواهد آمد پس باید زودتر حضور داشته و آماده باشید.