ترانه تصور کن اثر جان لنون
ترانه «تصور کن» یا Imagine کاری از جان لنون، اغلب سرود جهانی صلح قلمداد می‌شود اما پیامی که در آن نهفته است ابعاد شخصی نیز دارد. این ترانه در سال ۱۹۷۱ یعنی دوره‌ای پرتلاطم و مملو از اخبار جنگ و شورش خلق شد. در این سال لنون تحت تأثیر یکی از اشعار سروده شده توسط همسرش «یوکو اونو» قرار گرفت. این شعر در کتاب تازه به چاپ رسیده او به نام «گریپ فروت» چاپ شده بود. در این شعر از مخاطب خواسته می‌شود دنیایی را بدون مرزها، ادیان یا مذاهب مختلف تصور کند به گونه‌ای که همه گویی در پیکر یک کالبد زندگی می‌کنند. لنون بعدها گفت ترانه «تصور کن» در واقع مانیفست حزب کمونیست است که با اندیشه امید به آینده رقیق‌تر شده است. این ترانه اگرچه در ابتدا جنجال‌هایی را در پی داشت در نهایت به مطالبه همیشگی وحدت و مفاهمه تبدیل شد. پیام ساده اما عمیقی که در این ترانه نهفته است همچنان برای شنوندگان یادآور قدرت به اشتراک‌گذاری رویاها و آرزوهای بشری است.
ترانه اشک‌ها در بهشت اثر اریک کلاپتون
اریک کلاپتون این سروده پر سوز و گداز یعنی Tears in Heaven را سال ۱۹۹۱ پس از فوت نابهنگام پسر چهار ساله‌اش در اثر سقوط از پنجره یک ساختمان بلندمرتبه نوشت. کلاپتون تمام اندوهش را در قالب این شعر ریخت و سبب شد به انعکاسی از عواطف و احساسات عمیقش تبدیل شود. او یک بار گفت نوشتن و اجرای این ترانه سبب شد بتواند با رنج از دست دادن فرزندش کنار بیاید. ملودی آرام این ترانه و کلام اثرگذارش، مخاطب را به ژرفای دنیای غم و اندوه کلاپتون می‌کشاند. این ترانه برای میلیون‌ها نفر یادآور عواطف خودشان شد و همین سبب شد یکی از موفق‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین آثار اریک کلاپتون لقب بگیرد. کلاپتون با بهره‌گیری از غم درونی خودش به دیگران کمک کرد تا غم از دست دادن عزیزانشان را راحت‌تر تحمل کنند.
ترانه بوی روح نوجوانی میده اثر نیروانا
کورت کوبین وقتی این ترانه را نوشت قصد نداشت آشوب به پا کند. فقط می‌خواست ترانه‌ای بنویسد که به آثار گروه Pixies یعنی یکی از گروه‌های محبوبش مانند باشد. عنوان این ترانه یعنی Smells Like Teen Spirit برگرفته از لطیفه‌ای است که دوستش درباره وی گفته بود. او روی یک دیوار نوشته بود «کورت بوی روح نوجوانی میده» و منظورش خوشبو کننده مورد استفاده کوبین بود ولی کوبین متوجه منظور او نشد. در هم آمیختن شور جوانی و کلام رمزآلود با آهنگی خشم‌آلود سبب شد یک نسل به این ترانه دل ببندد. انتشار این ترانه به طرز غافلگیرکننده‌ای سبب شد نام گروه نیروانا در بازار موسیقی بدرخشد. این ترانه به سرود مشترک جنبش گرانج در دهه نود میلادی تبدیل شد. آوای انفجاری و یاغی‌گرایانه این ترانه سبب شده که هنوز هم محبوب و الهام‌بخش طرفداران این گروه باشد.
ترانه هِی جود اثر گروه بیتلز
پل مک‌کارتنی ترانه هی جود یا Hey Jude را در سال ۱۹۶۸ نوشت تا آرامش‌بخش وضعیت روحی جولیان فرزند جان لنون در دوره جدایی والدینش باشد. نام اصلی این ترانه «هی جولز» بود اما مک‌کارتنی آن را به هی جود تغییر داد چون آوای بهتری داشت. بخش از این ترانه یعنی «ترانه‌ای غمگین را بردار و آن را بهتر کن» قرار بود مشوق و یاری‌رسان جولیان در دوران دشواری باشد که از سر می‌گذراند. این ترانه شخصی در ادامه به یکی از موفق‌ترین آثار گروه بیتلز و سرود ملی امیدواری و مقاومت تبدیل شد.
ترانه چون یک خانه به دوش اثر باب دیلن
باب دیلن این ترانه یعنی like a Rolling Stone را در سال ۱۹۶۵ نوشت. در این سال او یک تحول بزرگ در عرصه هنری و زندگی شخصی‌اش را پشت سر می‌گذاشت. او که از صحنه موسیقی فولک و پیامدهایش خسته شده بود ترانه‌ای نوشت که خام، تلخ و سرکشانه بود. این ترانه ۶ دقیقه‌ای برای زمان خودش طولانی بود و قالب سنتی ترانه را زیر سؤال می‌برد. اما قدرت این ترانه از کلام قوی‌اش ریشه می‌گرفت که موضوع سقوط از موقعیتی برجسته و آغاز دوباره را مطرح می‌کرد. بسیاری معتقدند الهام‌بخش این اثر یک چهره سرشناس بوده که دیلن او را می‌شناخته است. این ترانه در نهایت به یکی از تأثیرگذارترین ترانههای راک در تاریخ این سبک موسیقی تبدیل شد.
ترانه تو را همیشه دوست خواهم داشت اثر دالی پارتن
وقتی نام این ترانه مطرح می‌شود بسیاری به یاد بازخوانی قدرتمند آن در سال ۱۹۹۲ توسط ویتنی هیوستون می‌افتند اما خالق اصلی ترانه I Will Always Love You دالی پارتن بود که آن را سال ۱۹۷۳ نوشت. او این ترانه را به مناسبت خداحافظی با شریک و مربی‌اش پورتر واگونر و آغاز کار مستقلش نوشت. البته این یک جدایی عاشقانه نبود بلکه درباره قطع یک رابطه کاری و سپاسگزاری بود. کلام صمیمانه دالی و بازخوانی قوی هیوستون سبب شد این ترانه محبوب نسل‌های متعدد شود. عمق عاطفی و صمیمت این ترانه جایگاه آن را میان ترانههای عاشقانه ماندگار کرد.
ترانه متولد آمریکا اثر بروس اسپرینگستین
خیلی‌ها تصور می‌کنند ترانه Born in the U.S.A. یک سرود میهن‌پرستانه است اما در حقیقت یک ترانه انتقادی از نحوه برخورد جامعه آمریکا با کهنه‌سربازان بازگشته از جنگ ویتنام است. بروس این ترانه را به منظور برجسته‌سازی مشکلات سربازان بازگشته از جنگ و احساس فراموش شدن و خیانت دیدن نوشت. ریتم تند آن سبب شد برخی پیام جدی این ترانه را نادیده بگیرند. این ترانه مهم‌ترین ترانه انتقادی در تاریخ آمریکاست که پیامش به درستی درک نشد. روایت قوی داستان در این ترانه و رئالیسم سنگدلانه آن سبب شده این ترانه هنوز مشوق مخاطبان برای نگاه عمیق‌تر به حقیقت باشد.
ترانه باختن دین و مذهبم اثر R.E.M.
این ترانه برخلاف عنوانش یعنی Losing My Religion درباره از دست دادن ایمان به خدا نیست. این یک اصطلاح مر بوط به جنوب آمریکا و معنی‌اش رسیدن به نهایت تحمل و از دست دادن صبر و شکیبایی است. خواننده اصلی گروه مایکل استیپ این ترانه را درباره عشقی نافرجام و وسواس‌گونه نوشت. او منظورش بیان احساس آسیب‌پذیر شدن بود. این ترانه به خاطر نوای عود و آواهای لرزاننده‌اش به موفق‌ترین اثر گروه تبدیل شد.
ترانه هتل کالیفرنیا اثر گروه ایگلز
ترانه هتل کالیفرنیا اغلب اثری درباره یک هتل لوکس قلمداد می‌شود اما در حقیقت این استعاره‌ای از شهرت، اعتیاد و افراط‌کاری در دهه هفتاد آمریکاست. گروه ایگلز توضیح داده این ترانه مکانی را توصیف می‌کند که می‌توانید وارد آن شوید اما هیچ‌گاه قادر به ترک آن نخواهید بود. این انعکاسی از روی تیره موفقیت و صنعت سرگرمی است. این ترانه با داستان رمزآلود و آهنگ وهمناکی که دارد زمینه را برای تفسیرهای مختلف از هتل‌های تسخیرشده تا فرقه‌های مخفی باز گذاشته است اما پیام اصلی آن چیزی غیر از بهای هنگفت زیاده‌خواهی نیست.
ترانه رکسان اثر گروه پلیس
ترانه Roxanne با الهام گرفتن از تجربه گروه استینگ در پاریس نوشته شد. این گروه در هتلی اقامت داشتند که نزدیک محله روسپیان قرار داشت. استینگ متوجه حضور روسپی‌ها در منطقه شد و به خیالبافی درباره مردی پرداخت که عاشق یکی از این روسپی‌ها شده است. این ترانه داستان یک عشق، حسادت و اشتیاق را در پوششی از ملودی‌های جذاب روایت می‌کند. ترانه رکسان به یکی از نخستین آثار موفق گروه پلیس تبدیل شد و به دیده شدن آنها کمک زیادی کرد. این ترانه در آن زمان برای ژانر پاپ محتوای غیرمعمولی داشت.
منبع: festivaltopia.com
ترجمه: نعیم نوربخش
