ساخت فیلم‌های مذهبی و همچنین فیلم‌های اسلامی در همه جای دنیا سخت و پر از چالش است چرا که اندکی لغزش می‌تواند آن را از دایره انصاف خارج کند. در این سال‌ها آثار زیادی با محوریت ادیان مختلف ساخته‌شده که مخالفان و موافقان خاص خود را دارند اما بسیاری از آن‌ها تا حدی جنجالی شد که با گذشت سالیان طولانی میان پیروان مذاهب گوناگون منفور گشت و دامنه جنجال‌هایش به مشکلات میان تفکرات مختلف دامن زد. در ادامه ویجیاتو نگاهی داشته به جنجالی‌ترین فیلم‌هایی که درباره مذاهب مختلف ساخته‌شده است. با احترام به تمام ادیان الهی، ارائه این فهرست به معنی تصدیق و تائید محتوای فیلم‌ها نیست بلکه صرفا اشاره‌ای به آثاری است که جنجال آفرین شدند.
۱- مصائب مسیح (The Passion of the Christ)
کارگردان: مل گیبسون
سال انتشار: ۲۰۰۴
مصائب مسیح یکی از پرفروش‌ترین و درعین‌حال جنجالی‌ترین فیلم‌های مذهبی تمام دوران است. «مل گیبسون» در این فیلم آخرین روز زندگی مسیح را روایت می‌کند اما چرا تا این حد جنجالی است؟ ماجرا ازاین‌قرار است که رهبران یهودی در مصلوب شدن مسیح مقصر نشان داده می‌شوند و به همین دلیل محتوای آن ضد یهودی تلقی می‌شود. این جنجال نظر کلیساها را به خود جلب کرد و فیلم را برای نمایش در محله‌ها خریداری کرد. مصائب مسیح در مجموع بیش از ۶۱۲ میلیون دلار فروش داشت و از آنسو یهودیان را بسیار ناراحت و خشمگین کرد.
۲- آب (Water)
کارگردان: دیپا مهتا
سال انتشار: ۲۰۰۵
دیپا مهتا فیلمساز هندی-کانادایی پیشتر با ساخت فیلم جنجالی آتش (Fire) مورد هجمه هندوهای افراطی قرار گرفته بود اما فیلم بعدی‌اش «آب» نه‌تنها آب روی آتش نبود بلکه خشم افراطی‌ها را شعله‌ورتر کرد. ماجرای فیلم در اواخر دهه ۳۰ میلادی می‌گذرد و سرنوشت زنان بیوه هندی و مصائبی است که تحت عنوان بنیادگرایی هندوها متحمل شدند. در سال ۲۰۰۰ و یک روز پیش از آغاز فیلمبرداری «آب» به‌عنوان یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های مذهبی، هزاران نفر در محل فیلمبرداری تجمع اعتراضی شکل دادند و بخشی از لوکیشن را به آتش کشیدند. ماجرا تا جایی بالا گرفت که یک فعال مذهبی برای توقف تولید این فیلم خودکشی کرد! دیپا مهتا» پس از این جنجال‌ها هند را ترک و سه سال بعد در سریلانکا فیلمبرداری را با اسم جعلی و عوامل جدید آغاز کرد. این فیلم نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان در سال ۲۰۰۷ شد.
۳- بی‌گناهی مسلمانان (Innocence of Muslims)
کارگردان: آلن رابرتس
سال انتشار: ۲۰۱۲
«بی‌گناهی مسلمانان» در سال ۲۰۱۲ ساخته شد و هیچ‌گاه نسخه کاملی از آن به نمایش درنیامد اما نمایش نسخه ۱۴ دقیقه‌ای آن در یوتیوب کافی بود تا خشم مسلمانان در سراسر دنیا برانگیخته شود. در بخش ابتدایی این فیلم موهن به رفتارهای خشونت‌بار و غیرانسانی دسته‌ای از مسلمانان اشاره می‌شود اما آنچه فیلم را تا این حد نزد مسلمانان منفور کرده، نمایش توهین‌آمیز، مضحک و غیرواقعی بخش‌هایی از زندگی پیامبر است. فارغ از موضوع فیلم، کیفیت ساخت «بی‌گناهی مسلمانان» به‌اندازه‌ای بد است که از آماتورترین فیلم‌ها چندین پله پایین‌تر قرار می‌گیرد. اما بشنوید از واکنش‌ها و جنجال‌های این فیلم که در همان زمان توسط خبرگزاری‌های داخلی نظیر خبرآنلاین نیز پوشش خبری داده شد. اعتراضات جمعی در بنغازی منجر به کشته شدن ۴ آمریکایی شد و نهایتاً این اعتراضات در سراسر دنیا بیش از ۵۰ کشته و صدها زخمی بر جای گذاشت. وزیرمختار پاکستان برای قتل نویسنده و کارگردان فیلم جایزه تعیین کرد. گوگل فیلم را موقتاً از یوتیوب حذف کرد و بازیگران به تغییر دیالوگ‌ها اعتراض کردند. همچنین باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت آمریکا نسبت به این فیلم واکنش نشان داد و هرگونه ارتباط میان آمریکا و فیلم را رد و بی‌گناهی مسلمانان را علاوه بر توهین به اسلام، توهین به آمریکا نیز دانست. لازم به ذکر است که رهبری کشورمان نیز در زمان انتشار فیلم در بیانیه‌ای نسبت به آن به شدت واکنش نشان دادند.
۴- آخرین وسوسه مسیح (The Last Temptation of Christ)
کارگردان: مارتین اسکورسیزی
سال انتشار: ۱۹۸۸
این فیلم سینمایی مذهبی بی‌شک یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های مارتین اسکورسیزی است که با اقتباس از رمانی به همین نام اثر «نیکوس کازانتزاکیس» ساخته شده است. این فیلم به علت نمایش عیسی مسیح به‌عنوان انسانی عادی و فانی مورد انتقادات بسیاری قرار گرفت. یکی از سکانس‌های فیلم با بازی «ویلم دفو» و «باربارا هرشی» به‌شدت جنجال به پا کرد. نمایش «آخرین وسوسه مسیح» با گذشت سال‌ها هنوز هم در کشورهایی مثل سنگاپور، آفریقای جنوبی و فیلیپین ممنوع است و کتاب این اثر نیز در بسیاری از کشورها ممنوع است.
۵- تسلیم (Submission)
کارگردان: تئودور ون گوگ
سال انتشار: ۲۰۰۴
«تسلیم» فیلم کوتاه ده‌دقیقه‌ای است که توسط فیلمساز هلندی «تئو ونگوگ» و به نویسندگی «ایان هیرسی علی» ساخته‌شده است. نمایش این فیلم اعتراضات مسلمانان بسیاری را در سراسر دنیا به همراه داشت که علت آن نگاه غیرمنصفانه و توهین‌آمیز به جایگاه زنان در اسلام است. ونگوگ بعدها ترور شد. فیلم با بهره‌گیری از کلیشه‌های فرمی (تکنیک‌های نخ‌نما شده ویدئو کلیپی) و روایی (تکنیک فلاش بک) می‌خواهد واکنش دلخواه سازندگان را در بیننده ایجاد کرده و با پوشاندن ضعف‌های استدلالی فیلم، بیننده‌های احساساتی را به پذیرش نظرگاه فیلم متقاعد کند.
۶- رمز داوینچی (The Da Vinci Code)
کارگردان: ران هاوارد
سال انتشار: ۲۰۰۶
«رمز داوینچی» به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های سال ۲۰۰۶ بیش از ۷۸۷ میلیون دلار در سراسر دنیا فروش داشت و بر اساس رمان کارآگاهی «دن براون» ساخته‌شده است. جنجال‌های این فیلم از جایی شروع شد که کلیسای کاتولیک آن را تحریم کرد و فیلمبرداری در بعضی از اماکن مقدس انجام نشد. داستان درباره جام مقدس، ماجرای ازدواج عیسی مسیح و مریم مجدلیه و فرزند پنهانی‌شان است. به باور بسیاری از مسیحیان، «رمز داوینچی» تحریف واضح تاریخ و دین است. به همین دلیل نمایش یکی از جنجالی‌ترین فیلم‌های مذهبی در بعضی از کشورها از جمله آمریکا و یونان با اعتراض همراه بود و در هند و فیلیپین نیز ممنوع اعلام شد.
۷- آوردگاه زمین (Battlefield Earth)
کارگردان: راجر کریستین
سال انتشار: ۲۰۰۰
فرقه ساینتولوژی بر پایه آموزه‌های «رون هابارد» بنا شده است و در سراسر دنیا مخالفین سرسختی دارد. پیش از اینکه «پل تامس اندرسون» فیلم استاد (The Master) را بر پایه اعتقادات این فرقه بسازد «آوردگاه زمین» بر اساس یکی از کتاب‌های اصلی «رون هابارد» ساخته شد. از آنجایی که استودیو حاضر به حمایت از این فیلم نبود «جان تراولتا» بازیگر اصلی مقدار زیادی از سرمایه‌اش را صرف ساخت آن کرد. «آوردگاه زمین» طبیعتاً پس از نمایش با واکنش شدید مسیحیان روبه‌رو شد اما از این‌ها گذشته کیفیت فیلم به حدی بد بود که کمتر از ۳۰ میلیون دلار در سراسر دنیا فروش داشت و تمشک طلایی را برای تراولتا به ارمغان آورد.
