در این متن به معرفی مستند The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes مستندی جنجالی از شخصیت بی‌نهایت مشهور با نام مرلین مونرو پرداخته‌ایم. فیلم «راز مرلین مونرو: نوارهای ناشنیده» مستندی محصول سال ۲۰۲۲ است و از سرویس استریم نتفلیکس پخش شد. این فیلم مستند به زندگی و البته مرگ بسیار جنجالی بازیگر و خوانندهٔ محبوب و مشهور عصر طلایی هالیوود، مرلین مونرو می‌پردازد که در سال ۱۹۶۲ و در سن ۳۶ سالگی درگذشت. این فیلم براساس کتاب «الهه»، اثری از آنتونی سامرز ساخته شده که نویسنده با صدها نفر که مونرو را می‌شناختند یا اطلاعاتی در مورد مرگ او داشتند مصاحبه کرده بود. آرشیو صوتی عظیمی که رازهای بسیاری را فاش کرده و داستان زندگی حرفه‌ای، روابط شخصی، احوالات روحی و جسمی مرلین مونرو و درگیری وی با برادران کندی را بیان می‌کند.
این فیلم همچنین به بررسی تئوری‌های توطئه و جنجال‌های پیرامون مرگ این ستارهٔ تکرارنشدنی تاریخ سینما می‌پردازد که در آن دوران توسط مقامات به عنوان خودکشی احتمالی اعلام شد. مستند The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes نقدهای متفاوتی از سوی منتقدان و تماشاگران دریافت کرده است. بسیاری از منتقدان تحقیقات جامعی که برای ساخت این مستند شد را ستودند اما از سویی از هیجانات مصنوعی و حدس و گمان‌های گاه بی‌سند آن نیز انتقاد کردند. گفتنی است این فیلم مستند نامزد دریافت جایزهٔ بفتا برای بهترین فیلم مستند شد.
کارگردان این مستند چه کسی است؟
اما کوپر، فیلمساز و تهیه‌کننده آثار مستند است و مالک شرکت Empress Films که بسیاری این شرکت فیلمسازی را با روایات متفاوت و داستان‌های واقعی که مستندوار برای تماشاچی به تصویر می‌کشد، می‌شناسند. اما کوپر کارگردانی و مدیریت اجرایی چندین مستند را در کارنامه دارد؛ مستندهایی چون Epstein’s Shadow: Ghislaine Maxwell (سایهٔ اپستاین: گیلین مکسول)، مستند The Disappearance of Madeleine McCann (ناپدید شدن مادلین مک‌کن) و البته همین مستند جنجالی The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes که نام وی را بیش‌ازپیش سر زبان‌ها انداخت. گفتنی است شرکت فیلمسازی/مستندسازی کوپر در شهرهای لس آنجلس، لندن و منچستر دفاتر نمایندگی دارد.
اما کوپر در سال ۱۹۷۸ در لندن متولد شد. وی در دانشگاه وست مینستر و در رشتهٔ فیلم و تلویزیون تحصیل کرد و در سال ۲۰۰۰ فارغ‌التحصیل شد. او کار خود را به‌عنوان کارگردان و تهیه‌کننده در شبکه BBC آغاز کرد و با همکاری لوئیس تروکس مستندهایی چون «مکانی برای پدوفیلی‌ها»، مستند «زندان بزرگ میامی» و مستند «منفورترین خانوادهٔ آمریکایی» را تولید کرد. وی سپس به‌عنوان سردبیر بخش مستند، به Channel 4 پیوست؛ جایی که وی ساخت و تهیه‌کنندگی برنامه‌های بسیار موفق و خلاقانه غیرداستانی چون The Fried Chicken Shop (فروشگاه مرغ سرخ‌شده)، Teens (نوجوانان) و The Murder Workers (کارگران قتل) را به رزومه خود اضافه کرد. در سال ۲۰۱۶ او به عنوان رئیس جشنواره Pulse Films انتخاب شد و در همان سال فیلم‌ها و سریال‌های غیرداستانی جذابی را ساخت که بسیار مورد توجه قرار گرفتند و در جشنواره‌های معتبری چون جشنواره فیلم Sundance و جشنواره فیلم Toronto به‌نمایش درآمدند و جوایزی را نیز کسب کردند و درواقع حضور در این جشنواره‌ها بود که سرمایه‌گذارانی چون نتفلیکس و البته تهیه‌کنندگانی از دو کشور انگلیس و ایالات متحده آمریکا را به‌خرید و پخش جهانی آثار اما کوپر علاقمند ساخت.
مرگ مشکوک زنی که نماد زرق و برق هالیوود بود
مرلین مونرو، بازیگر، مدل و خوانندهٔ مشهور آمریکایی در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به‌نماد زیبایی و زرق‌وبرق و البته معصومیت در آمریکا تبدیل شد. او از افسردگی حاد، اضطراب و متعاقباً مصرف زیاد انواع مواد مخدر رنج می‌برد. او با صنعت هالیوود و رسانه‌ها رابطه‌ای پرتنش داشت و بسیاری از رسانه‌ها سعی در تخریب شخصیت معصوم وی داشتند و برای کسی مهم نبود هالیوود چه بلایی بر سر بلوندی محبوب آورده است. در جراید شایعه شده بود که او با جان اف کندی و رابرت اف کندی که آن زمان دادستان کل کشور بود، رابطه دارد. مرلین مونرو بر اثر مصرف بیش از حد باربیتورات‌ها در خانه‌اش در لس آنجلس در سن ۳۶ سالگی درگذشت. مرگ او به‌عنوان خودکشی احتمالی اعلام شد اما این موضوع همچنان با ابهامات فراوانی روبه‌رو است و این مستند به‌این موضوع نیز می‌پردازد.
جالب است بدانید نظریه‌های مختلف و عجیبی در مورد مرگ مرلین مونرو وجود دارد اما هیچ یک از آن‌ها به‌طور قطعی ثابت نشده‌اند. به‌عنوان مثال برخی اعتقاد دارند او توسط رابرت اف کندی کشته شد تا رابطهٔ مونرو و جان اف کندی پنهان بماند یا به‌خاطر اینکه مرلین مونرو بیش از حد رازهای خانوادهٔ کندی را می‌دانست، کشته شد. نظریهٔ دیگر این است که توسط مأموران سازمان CIA یا گروه‌های مافیایی کشته شده است تا بدین وسیله به‌خانوادهٔ کندی صدمه زده باشند یا از افشای دخالت او در توطئه‌های مختلف جلوگیری کنند. کار به‌جایی رسید که عده‌ای این نظریه را مطرح کردند که نماد زیبایی و معصومیت هالیوود، به‌دلایل نامعلومی و توسط موجودات بیگانه کشته شده است.
پیشتر گفتیم مستند The Mystery of Marilyn Monroe: The Unheard Tapes براساس کتاب «الهه» نوشته آنتونی سامرز ساخته شده که سه سال وقت صرف جمع آوری ۶۵۰ مصاحبهٔ ضبط شده برای تحقیقات خود کرد. آنتونی سامرز در جایی گفته است پس از اینکه متوجه شد دادستان ناحیه لس‌آنجلس در حال بازگشایی پروندهٔ مرگ مرلین مونرو است شروع به تحقیق در مورد وی کرد. زمانی‌که مونرو شروع به‌بازیگری کرد با مردان قدرتمند متعددی روابط گوناگونی داشت که به‌پیشرفت حرفه یا جهش او کمک کرد.
جین راسل، بازیگر و همکار مونرو در مورد وی می‌گفت که اخلاق کاری بسیار حرفه‌ای داشت با‌این‌حال دوران کودکی دردناک و پریشان‌حال وی، در افسردگی دوران کاری و خلق‌وخویی که از نظر اطرافیان وی بسیار تند بود نقش به سزایی داشت. در این مستند از بازیگران برای همگام‌سازی صدای مصاحبه‌شوندگان و همچنین تصاویر آرشیوی و عکس‌های مونرو و همکارانش استفاده شده است. مستند متفاوت «راز مرلین مونرو: نوارهای ناشنیده» به کارگردانی اما کوپر ساخته شده و مدت زمان آن ۱۰۱ دقیقه است و تماشای آن به طرفداران نمادِ طلایی هالیوود پیشنهاد می‌شود.
