موسیقیهنر

علی تجویدی – بازخوانی یک مصاحبه‌

به مناسبت 24 اسفند که سال‌مرگ زنده‌یاد علی تجویدی موسیقیدان بنام ایرانی است

بادبانسپیده کلارستاقی– ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ همان روزی است که فرهنگ و هنر ایران‌زمین یکی از بزرگان راستین خود را از دست داد. علی تجویدی آهنگساز و موسیقیدانی بود که نظیرش کمتر در مشرق‌زمین دیده شد. از او صدها قطعه با کلام و بی‌کلام و سه کتاب مرجع در زمینه موسیقی به یادگار مانده است. پر بیراه نیست اگر بگوییم خوانندگان بنامی چون  دلکش، مرضیه، هایده و حمیرا با آثار او محبوب مردم شدند. برای ثبت در تاریخ باید گفت که نخستین اجرای ارکستر «گلها» از ساخته‌های زنده‌نام علی تجویدی در همکاری با داوود پیرنیا بود. آهنگسازی که با خلق آثار ماندگار در برنامه گلها برای همیشه نام خود را در تاریخ موسیقی ایران ماندگار کرد. درباره او سخن کوتاه می‌کنیم و به انتشار مصاحبه‌ رادیو ملی ایران با وی در سال‌های پیش از انقلاب ۵۷ می‌پردازیم. نسخه مکتوب این مصاحبه هدیه‌ای است برای مخاطبان عزیز رسانه بادبان.

⚟ تـــاریـــخ‌گـــردی ⚞

علی تجویدی، آهنگساز

متن مصاحبه با استاد تجویدی

تجویدی در ابتدای این برنامه می‌گوید: «اگر بخواهم درباره برنامه گلها صحبت کنم برمی‌گردم به ۱۷ ـ ۱۸ سال پیش. اغلب برنامه‌های موسیقایی که از رادیو پخش می‌شد غیر از برنامه‌ای که انجمن ملی موسیقی داشت به وضع فلاکت‌باری افتاده بودند. خوانندگانی که شایستگی خواندن نداشتند غالبا در برنامه‌ها شرکت می‌کردند و ارکسترها حتی به نام این خوانندگان بود. البته خوانندگان خوبی هم آن زمان بودند. در این دوران توسط نصرت‌الله معینیان (رییس وقت رادیو) شورایی تشکیل شد. به خاطر دارم که اساتیدی نظیر مرحوم ابوالحسن خان صبا و مرتضی خان محجوبی، فوق العاده دلسرد شده بودند و تقریبا مثل اینکه اینها را کنار گذاشته بودند.»

وی در ادامه می‌گوید: «روزی در یکی از کوریدورهای رادیو به آقایی برخورد کردم. از وجناتش تشخیص دادم باید مرد محترم و جامعی باشد. ایشان ضمن ملاطفت با بنده گفتند آقا مگر نمی‌خواهی با این برنامه جدید ما همکاری کنی؟ گفتم کدام برنامه؟ ایشان گفتند برنامه «گلها». گفتم والا من هنوز نشنیدم. درست هم می‌گفتم برای اینکه این برنامه تنها دو سه هفته بود شروع به کار کرده بود. خلاصه با این مرد بزرگوار، مرحوم داوود پیرنیا که خدا بیامرزدش، برای بار اول مواجه شدم و تحت تأثیر عواطف و احساسات ایشان قرار گرفتم. به خاطر دارم همان روز عصر برای ایشان قطعه‌ای نواختم.»

 

علی تجویدی درباره آغاز همکاری با برنامه «گلها» می‌افزاید: «چند روزی از این موضوع گذشت و ایشان را ندیدم ولی دیدم برنامه‌ای که پخش شد ساز من است توأم با اشعار بسیار دلچسب که فوق‌العاده تحت تأثیر قرار گرفتم. تصمیم گرفتم با این برنامه بیشتر همکاری داشته باشم که آقای پیرنیا مجددا مرا دید. پیشنهاد کردم که بهتر است ارکستری داشته باشیم که مرحوم پیرنیا ارکستری درست کرد با شرکت بنده، استاد بزرگوارم استاد ابوالحسن صبا و شادروان محجوبی و شادروان حسینعلی وزیری‌تبار (نوازنده قره نی)، لطف الله مجد (نوازنده تار) و حسین تهرانی (نوازنده تمبک).»

تجویدی درباره نخستین اثر ارکستر «گلها» که ساخته او است، می‌گوید: به خاطر دارم قطعه ضربی ساختم که در این ارکستر اجرا شد ولی تصمیم گرفتم برای این برنامه آهنگی تهیه کنم. اولین آهنگی که تهیه کردم روی یکی از اشعار وحشی بافقی بود و فوق‌العاده مورد توجه قرار گرفت و مرحوم صبا هم مرا تشویق کرد که آهنگ بسیار خوبی ساختم.»


🔥 ممکن است این مطلب نیز برای شما جالب باشد: 👈خلیل طهماسبی – بازخوانی یک مصاحبه‌


او در ادامه می‌گوید: «در هر حال پیرنیا هم واقعا تشویق بی‌اندازه‌ای کرد که همین تشویق بود که کار به جایی رسید که بعد از دو ماه شب تا ساعت دو بعد از نصف شب در همین استودیوی شماره دو که در ساختمان قدیمی هست کار می‌کردیم،.مرحوم صبا و مرتضی خان که سنی هم از آنها گذشته بود چون می‌دیدند کار مثبتی انجام می‌دهیم با علاقه دنبال می‌کردند.»

استاد تجویدی درباره اولین برنامه گلهای رنگارنگ شماره ۱۰۰ هم می‌گوید: «آهنگی در ماهور از شیداست که البته در روایتی در چهارگاه هم هست. ولی آن که در رادیو اجرا شد در ماهور بود به نام «صورتگر نقاش چین». اصل این آهنگ در چهارگاه است ولی در ماهور هم منتسب است به مرحوم شیدا. بنده وقتی این آهنگ را آوردم مقدمه‌ای برای آن ساختم و به نت درآوردم. به یاد دارم این آهنگ را با دو سه ساز که مثل اینکه تار آقای حاتمی بود و ضرب آقای مجیدی، اجرا کردیم.»

زنده‌نام تجویدی در پایان این مصاحبه رادیویی تاکید می‌کند: «امیدوارم جوان‌های ایرانی دنبال کار موسیقی اصیل ایرانی را بگیرند و به دنبال موسیقی که می‌شنوم و اصالتی هم ندارد و زود هم فراموش می‌شود، نروند.»

 
 

 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا